بررسی تاثیر اشعه ماوراء بنفش و زنبور پارازیتوئیدTrichogramma brassicae در کنترل مرحله تخم بید سیب زمینی Phthorimaea operculella

بید سیب زمینیPhthorimaea operculella Zeller (Lep.: Gelechiidae) ، یکی از آفات کلیدی گیاه سیب زمینی در مزارع و انبار ها می باشد. تحقیق حاضر به منظور ارزیابی برهم کنش و تعیین تقدم و تاخر استفاده از دو عامل زنبور پارازیتویید Trichogramma brassicae (Hym.: Trichogrammatidae) و اشعه ماوراء بنفش UV-C در کنترل مرحله تخم بید سیب زمینی که کمترین اثر سوء روی زنبور تریکوگراما داشته باشد، طراحی شد. میزان تخم ریزی و ظهور زنبور پارازیتویید روی تخم های پرتودهی شده و شاهد بررسی شد. همچنین، اشعه ماوراء بنفش به مدت 0، 8، 10 و 12 دقیقه روی تخم های 1، 2 و 3 روزه بید سیب زمینی در دو حالت پرتودهی قبل از پارازیته شدن و پرتودهی بعد پارازیته شدن انجام شد و میزان ظهور پارازیتویید ارزیابی شد. نتایج نشان داد اختلاف معنی داری در میزان ظهور بین تخم های پرتودهی شده به وسیله اشعه UV-C با تیمار شاهد وجود نداشت. در پرتودهی UV-C روی تخم های بید سیب زمینی - پارازیته شده با افزایش مدت زمان پرتودهی درصد ظهور زنبور پارازیتویید کاهش یافت و در حالت تخم پرتودهی شده - پارازیته شده نسبت به تخم پارازیته شده- پرتودهی شده میزان ظهور پارازیتویید بیشتر شد. نتایج این بررسی نشان داد که تخم های سه روزه نسبت به تخم های یک و دو روزه حساسیت بیشتری به اشعه ماوراء بنفش داشتند. همچنین، میزان ظهور زنبور از تخم های پرتودهی شده - سپس پارازیته نسبت به تخم های پارازیته - پرتودهی شده، بیشتر شد. بنابراین، در استفاده هم زمان و توام زنبور تریکوگراما و اشعه UV-C در کنترل مرحله تخم این آفت و سایر آفات هدف ابتدا اشعه UV-C و سپس، رها سازی زنبور تریکوگراما قابل توصیه می باشد.