ارایه مدلی برای ارزیابی موفقیت تجاری سازی فناوری

شواهد متعدد از سراسر دنیا نشان می دهد، درصد اندکی از فناوری ها در زمینه تجاری سازی به موفقیت دست یافته اند. یکی از راهکارهای ارایه شده برای برطرف کردن مشکل تجاری سازی، ارزیابی موفقیت تجاری سازی فناوری ها، قبل از اجرای طرح است. هدف پژوهش حاضر، شناسایی عوامل موثر بر تجاری شدن موفق فناوری و تعیین اهمیت نسبی این عوامل برای ایجاد یک مدل ارزیابی موفقیت تجاری سازی فناوری است. با استفاده از مرور مبانی نظری و پیشینه پژوهش، 38 مولفه موثر بر موفقیت تجاری سازی فناوری استخراج و در 4 بعد: مشخصات فنی، مشخصات مالی و اقتصادی، مشخصات بازار و قوانین و تاییدیه ها، دسته بندی گردید. برای پالایش و ارزیابی تناسب عوامل استخراج شده با زمینه ها و شرایط واقعی تجاری سازی فناوری، از روش دلفی فازی با نظر سنجی از 18 خبره منتخب، استفاده گردید که در نتیجه 32 مولفه در 4 بعد شناسایی شد. سپس اهمیت نسبی هریک از مولفه ها و ابعاد موثر بر موفقیت تجاری سازی، بر اساس روش فرآیند تحلیل شبکه ای (ANP) تعیین شد. در این راستا مشخصات بازار به عنوان مهم ترین بعد اثرگذار بر موفقیت تجاری سازی فناوری مشخص گردید و پس از آن ابعاد: مشخصات فنی، مشخصات مالی و اقتصادی و قوانین و تاییدیه ها، بترتیب رتبه دوم، سوم و چهارم اهمیت را بدست آوردند. در نهایت با بهره گیری از وزن های اولویت عوامل موفقیت تجاری سازی، یک مدل ارزیابی برای تجاری سازی فناوری، ارایه شد.