بررسی اثر مقادیر مختلف کود نیتروژن بر عملکرد، اجزای عملکرد و کارایی مصرف نیتروژن دو رقم کینوا (Chenopodium quinoa Willd.) در استان خوزستان

یکی از راه های استفاده و بهره برداری از آب و اراضی شور استفاده از گیاهان متحمل به شوری مانند کینوا است .مدیریت عناصر غذایی مانند نیتروژن در خاک های شور می تواند اثرات منفی شوری بر رشد و عملکرد گیاهان را کاهش دهد. به منظور بررسی اثر سطوح مختلف نیتروژن بر عملکرد، اجزای عملکرد، پروتیین دانه و کارایی مصرف نیتروژن دو رقم کینوا  (Chenopodium quinoa Willd.)در شرایط آبیاری با زه آب مزارع نیشکر، آزمایش مزرعه ای در سال زراعی 98- 1397در شرکت کشت و صنعت نیشکر میرزا کوچک خان در جنوب غرب خوزستان به صورت کرت های خرد شده در قالب طرح پایه بلوک های کامل تصادفی در سه تکرار اجرا شد. چهار سطح کود نیتروژن شامل صفر (شاهد)، 75، 150 و 225 کیلوگرم در هکتار از منبع کود اوره به عنوان فاکتورکرت اصلی و دو رقم کینوا شامل تیتی کاکا و گیزاوان به عنوان فاکتورکرت فرعی در نظر گرفته شد. صفات مورد مطالعه شامل:ارتفاع گیاه، قطر ساقه، تعداد گل آذین، وزن هزار دانه، شاخص سطح برگ، عملکرد دانه، عملکرد بیولوژیک، شاخص برداشت، کارایی مصرف نیتروژن و محتوی پروتیین دانه بود. نتایج نشان داد که برهم کنش نیتروژن و رقم بر شاخص سطح برگ، تعداد گل آذین در بوته، عملکرد دانه، عملکرد بیولوژیک و پروتیین دانه معنی دار بود. بیشترین ارتفاع گیاه، قطر ساقه و شاخص سطح برگ در نتیجه کاربرد تیمار 225 کیلوگرم نیتروژن در هکتار حاصل شد. بیشترین عملکرد دانه در رقم گیزاوان (2363 کیلوگرم در هکتار) در سطح 150 کیلوگرم نیتروژن در هکتار به دست آمد و پس از آن کاهش یافت، اما در رقم تیتی کاکا بیشترین عملکرد دانه (2372 کیلوگرم در هکتار) در سطح 225 کیلوگرم نیتروژن در هکتار به دست آمد و واکنش آن تا بالاترین سطح کود نیتروژن به صورت خطی بود. بیشترین مقدار پروتیین دانه در رقم گیزاوان با کاربرد 150 کیلوگرم نیتروژن در هکتار حاصل شد که 138 درصد بیشتر از شاهد بود. بر اساس نتایج به دست آمده، رقم گیزاوان کینوا می تواند انتخاب بسیار مناسبی برای زمین های شور و کم بازده در جنوب استان خوزستان باشد.