تبیین و تحلیل انواع نظریات غایت انگارانه: خودگرایی دیگرگرایی همه گرایی

در فلسفه اخلاق، به‌ویژه پس‌از کانت (17241804م / Immanuel Kant) این سوال مطرح شد که آیا انجام فعل اخلاقی به انگیزه‌ای خارج از صرف تکلیف و الزام اخلاقی، فاقد اعتبار است و ارزش اخلاقی ندارد؟ نوع پاسخ به این پرسش، منشا تقسیم نظام های اخلاقی به دو نحله کلی غایت‌گرا و وظیفه‌گرا شده است. نظریات غایت‌انگارانه به اعتبار اینکه خیر چه کسی را ملاک قرار می‌دهند، به 3 نظریه خودگرایی (Ethical egoism)، دیگرگرایی (Altruism)، همه‌گرایی / فایده‌گرایی (Utilitarianism) تقسیم می‌شوند. این سه نظریه، با مبحث لذت‌گرایی پیوند خورده و مورد توجه فلاسفه اخلاق و عموم مردم بوده است؛ به‌ویژه فایده‌گرایی که در مجامع علمی و نهادهای دولتی و شخصی تاثیرگذار بوده است. در این مقاله این سه نظریه تبیین، تحلیل، و تا حدی نقد شده است.