بررسی جامعه شناسانه شکوائیه های مولوی در مثنوی معنوی با تاکید بر سه درونمایه کلان

بث الشکوی یا شکواییه، یکی از مضامین و انواع ادبی فرعی است که به معنی درددل و گلایه کردن از رویدادهای رنج آور و دردناک زندگی و بازگو کننده درد و یاس و تیره روزی گوینده آن است. مسیله مهم آنجاست که اصولا شکواییه ها از نظر موضوع و محتوا متنوعند و نیز عوامل بسیاری از جمله حساسیت ها و شرایط روحی خود شاعر و هچنین عوامل اجتماعی و سیاسی حاکم بر محیط زندگی او بر تنوع مضامین و مفاهیم موجود در گلایه ها تاثیرگذارند. به همین سبب، نویسندگان در مقاله کنونی مساعی خود را صرف ارایه پاسخی متقن و مستدل به این سوال نموده اند که: «مهم ترین درون مایه های شکواییه مثنوی معنوی مبتنی بر چه مضامینی هستند؟» فرضیه مقاله حاکی از وجود سه درونمایه کلان فرهنگی، سیاسی و مذهبی می باشد. یافته های مقاله با استفاده از روش توصیفی تحلیلی نشان دهنده این موضوع است که شکواییه های فرهنگی شامل مواردی همچون شکایت از حاسدان، حیله گران و متکبران، مقلدان بی هنر، اهل شک، ناسپاسان، خرقه پوشان و ریاکاران است. شکواییه های با مضامین سیاسی شامل مواردی همچون شکایت از حاکمان ظالم، دولت های ستمگر، قدرت طلبان و طالبان ریاست می باشد و در نهایت شکواییه های با مضامین مذهبی شامل مواردی همچون شکایت از مدعیان دیندار و دروغین، شیفتگان دنیا، بی دینان و دین فروشان می شود