تعیین فاکتور انتقال خاک به گیاه یون استرانسیم از نمونه خاک استان تهران به دو گونه گیاهی تربچه و شاهی و بررسی پارامترهای تاثیرگذار بر روی آن

در این تحقیق به بررسی فاکتور انتقال از خاک به گیاه (به عنوان یکی از پارامترهای مهم در محاسبات تحلیل ایمنی و تعیین میزان پرتوگیری افراد) یون استرانسیم (رادیونوکلیید متعارف در آلودگی های ناشی از سوانح هسته ای) به دو نمونه گیاهی شامل تربچه و شاهی (گیاهان پرمصرف در زنجیره غذایی) رشد داده شده در خاک منطقه جنوب تهران می پردازد. در این تحقیق، آزمایشات در گلدان های با قطر 5/15 و ارتفاع 7/15 سانتی متر حاوی 2 کیلوگرم خاک مخلوط شده با کود کمپوست گیاهی و در شرایط نورطبیعی آفتاب هوای تهران انجام گرفت. جهت بررسی اثر غلظت یون استرانسیم بر فاکتور انتقال، خاک موردنظر ابتدا با کود گیاهی با نسبت 3:1 مخلوط شد و با استفاده از محلول نمکی استرانسیم نیترات در چهار غلظت متفاوت (1000-500-200-50 میلی گرم بر کیلوگرم خاک) آلوده گردید. آبیاری گلدان ها با حجم مشخصی از آب به طور هفتگی و در دو اسیدیته متفاوت (6و5= pH) جهت بررسی اثر pH بر فاکتور انتقال صورت گرفت. هم چنین غلظت یون استرانسیم در دو بافت برگ و ریشه تربچه و برگ شاهی انجام گرفت تا تجمع یون استرانسیم در هر یک از بافت ها و میزان تاثیرگذاری آن ها بر فاکتور انتقال مشخص گردد. نتایج نشان داد با افزایش غلظت استرانسیم خاک، میزان جذب این عنصر در هر دو گیاه افزایش یافته و فاکتور انتقال کاهش می یابد. هم چنین در خاک با pH کم تر گیاه جذب بیش تری داشته و فاکتور انتقال بیش تری گزارش شد. هم چنین با استفاده از یک روش تجربی ضریب توزیع که یک پارامتر مهم و کاربردی در مدل سازی انتقال آلاینده ها و ارزیابی ریسک آلودگی منابع آب و خاک می باشد با استفاده فاکتور انتقال از خاک به گیاه تعیین شد. در این پژوهش هم چنین امکان آلودگی زدایی استرانسیم از خاک با استفاده از تربچه مورد بررسی قرار گرفت. نتایج نشان داد که می توان از این گیاه به عنوان یک پالاینده برای پالایش خاک های آلوده به استرانسیم استفاده کرد.