ارزیابی نیروهای طراحی لرزه ای مخازن هوایی آب در ویرایش های مختلف استاندارد 2800 در پهنه های مختلف خطر نسبی زلزله و انواع خاک

مخازن ذخیره مایعات به عنوان یکی از اجزای اصلی شریان های حیاتی بوده که در حین زلزله و حتی بعد از زلزله هم بایستی بتوانند به سرویس دهی خود ادامه دهند و سطح عملکردی قابلیت استفاده بی وقفه خود را حفظ نمایند. به همین دلیل ایمنی لرزه ای مخازن ذخیره مایعات از اهمیت قابل توجهی برخوردار بوده تا از تامین ذخیره آب مناطق زلزله زده و اطفای حریق اطمینان حاصل شود. مخازن مایعات صنعتی نیز ممکن است حاوی مایعات پرارزش و یا اشتغال پذیری باشند که نباید در حین زلزله محتویات خود را از دست بدهند. مخازن هوایی اغلب برای اهداف ذخیره آب استفاده می شوند و می توانند روی شفت های بتنی پیش تنیده، قاب های فلزی یا بتنی پیش تنیده یا پایه های مصالح بنایی قرار گیرند. اغلب استانداردهای طراحی از این نتیجه گیری استفاده کرده و عملکرد طراحی لرزه ای بالاتری برای مخازن در مقایسه با ساختمان های دیگر قایل شده اند. در این پژوهش طیف طرح ویرایش های اول تا چهارم استاندارد 2800 برای مخازن هوایی آب در چهار نوع خطر نسبی زلزله و چهار نوع خاک تعریف شده در استاندارد، مورد بررسی و مقایسه قرار گرفته و همجنین با شکل پذیرترین ساختمان موجود در استاندارد مربوطه مورد مقایسه قرار گرفته است. در استاندارد 2800 برای مخازن هوایی آب در ویرایش های اول تا سوم فقط یک ضریب رفتار ارایه شده ولی در ویرایش چهارم، دو ضریب رفتار لحاظ شده است. با بررسی مخازن و ساختمان های شکل-پذیر، نیروی طراحی لرزه ای آنها مورد مقایسه قرار گرفت و ضمن بررسی و مقایسه این نتایج، تفاوت ویرایش های مختلف استاندارد 2800 مورد بررسی قرار گرفت. نتایج نشان داد که در استاندارد 2800، در ویرایش های اول تا سوم استاندارد 2800، برای انواع خاک ها و مناطق با خطر نسبی زلزله مختلف، نیروی طراحی لرزه ای مخازن هوایی حدود 3 تا 7 برابر ساختمان های شکل پذیر ویرایش مربوطه است. در صورتیکه در ویرایش چهارم این محدوده افزایش داشته بطوریکه نیروی طراحی لرزه ای مخازن هوایی حدود 14/2 تا 33/9 برابر ساختمان های شکل پذیر است. همچنین در ویرایش چهارم استاندارد 2800، برای مخازن با ضریب رفتار 2 و 3، در خاک نوع IV، برای مناطق با خطر نسبی مختلف، کران بالا (در پریودهای بلند) نداشته و برای مخازن با ضریب رفتار 2 و در خاک نوع II، در سطح خطرپذیری کم و متوسط نیز کران پایین (در پریودهای بلند) دیده نمی شود.