رهیافتی بر تحقق پذیری هویت در معماری معاصر مطالعه موردی: شهر ساری

با تغییر مفهوم هویت در معماری معاصر و از بین رفتن هویت معماری ایرانی- اسلامی، ضرورت شناخت این بحران در هویت معماری امروز بیش از پیش احساس می شود. یکی از چالش های مهم دوره معاصر و مبتنی بر آن در دهه های آینده، تلاش برای شناخت، حفظ، مدیریت، و توسعه هویت های ملی، منطقه ای و محلی است. هدف از این پژوهش، شناسایی عوامل ایجاد بحران هویت و ارایه راهکارهایی جهت تحقق پذیری مولفه ها در معماری شهر ساری می باشد و در پی یافتن پاسخ این پرسش است که چه راهکارهایی را می‎‏توان در راستای تحقق‏پذیری هویت در شهر ساری ارایه نمود. جهت انجام این پژوهش، شهر ساری در سه مقیاس کلان (کل شهر)، میانه (محله ها)، و خرد (تک بناهای معاصر) مورد بررسی قرار گرفته است. ابتدا اقدام به شناسایی مولفه های هویت در شهر، محله ها و بناهای معاصر نموده؛ و پس از آن به تجزیه و تحلیل این عوامل پرداخته شده است. بدین منظور تعداد 400 پرسشنامه در بین شهروندان در شهر ساری پخش شد و از این تعداد 274 عدد مورد تجزیه و تحلیل قرار گرفت. در این راه، از نرم افزار SPSS جهت تجزیه و تحلیل داده ها و آزمون های آماری استفاده گردیده؛ و جهت تحلیل رابطه همبستگی از نرم افزار معادلات ساختاری PLS استفاده شده است. از آنجاییکه این پژوهش در یکی از شهرهای شمال کشور و یکی از شهرهای بزرگ این محدوده، به سه مقیاس کلان تا خرد پرداخته؛ از معدود پژوهش‏هایی است که در حوزه هویت در شمال ایران متمرکز شده و از همین‏رو، دارای بداعت و نوآوری است. نتایج این پژوهش نشان داده است که چه عواملی موجب بحران هویت در مقیاس شهر، محله، و بناهای معاصر می شوند. یافته های حاصل از تحلیل مولفه ها نشان داد چه عواملی تاثیر مثبت و چه عواملی تاثیر منفی بر هویت شهر دارند که مولفه های با تاثیر منفی، خود موجب ایجاد بحران هویت می شوند و در نتیجه ارایه راهکار برای آنها ضرورت دارد. بررسی‏ها حاکی از عدم رعایت بیشتر مولفه ها در مقیاس تک بناهای معاصر بوده است و نشان می دهد ابتدا باید به تدوین اصول و مقرراتی توسط نهادهای ذی ربط جهت جلوگیری از این روند ساخت و ساز های بی رویه پرداخت. نتایج پژوهش منجر به راهکارهای تحقق‏پذیری هویت در سه مقیاس کلان، میانه، و خرد، در حوزه‏های کالبدی، عملکردی، و اجتماعی-فرهنگی می‏باشد که انتظار می‏رود با اعمال آن، در طرح‏های معماری، بتوان موجب تحقق‏پذیری هویت در معماری معاصر شهر ساری گردید. با تغییر مفهوم هویت در معماری معاصر و از بین رفتن هویت معماری ایرانی- اسلامی، ضرورت شناخت این بحران در هویت معماری امروز بیش از پیش احساس می شود. یکی از چالش های مهم دوره معاصر و مبتنی بر آن در دهه های آینده، تلاش برای شناخت، حفظ، مدیریت، و توسعه هویت های ملی، منطقه ای و محلی است. هدف از این پژوهش، شناسایی عوامل ایجاد بحران هویت و ارایه راهکارهایی جهت تحقق پذیری مولفه ها در معماری شهر ساری می باشد و در پی یافتن پاسخ این پرسش است که چه راهکارهایی را می‎‏توان در راستای تحقق‏پذیری هویت در شهر ساری ارایه نمود. جهت انجام این پژوهش، شهر ساری در سه مقیاس کلان (کل شهر)، میانه (محله ها)، و خرد (تک بناهای معاصر) مورد بررسی قرار گرفته است. ابتدا اقدام به شناسایی مولفه های هویت در شهر، محله ها و بناهای معاصر نموده؛ و پس از آن به تجزیه و تحلیل این عوامل پرداخته شده است. بدین منظور تعداد 400 پرسشنامه در بین شهروندان در شهر ساری پخش شد و از این تعداد 274 عدد مورد تجزیه و تحلیل قرار گرفت. در این راه، از نرم افزار SPSS جهت تجزیه و تحلیل داده ها و آزمون های آماری استفاده گردیده؛ و جهت تحلیل رابطه همبستگی از نرم افزار معادلات ساختاری PLS استفاده شده است. از آنجاییکه این پژوهش در یکی از شهرهای شمال کشور و یکی از شهرهای بزرگ این محدوده، به سه مقیاس کلان تا خرد پرداخته؛ از معدود پژوهش‏هایی است که در حوزه هویت در شمال ایران متمرکز شده و از همین‏رو، دارای بداعت و نوآوری است. نتایج این پژوهش نشان داده است که چه عواملی موجب بحران هویت در مقیاس شهر، محله، و بناهای معاصر می شوند. یافته های حاصل از تحلیل مولفه ها نشان داد چه عواملی تاثیر مثبت و چه عواملی تاثیر منفی بر هویت شهر دارند که مولفه های با تاثیر منفی، خود موجب ایجاد بحران هویت می شوند و در نتیجه ارایه راهکار برای آنها ضرورت دارد. بررسی‏ها حاکی از عدم رعایت بیشتر مولفه ها در مقیاس تک بناهای معاصر بوده است و نشان می دهد ابتدا باید به تدوین اصول و مقرراتی توسط نهادهای ذی ربط جهت جلوگیری از این روند ساخت و ساز های بی رویه پرداخت. نتایج پژوهش منجر به راهکارهای تحقق‏پذیری هویت در سه مقیاس کلان، میانه، و خرد، در حوزه‏های کالبدی، عملکردی، و اجتماعی-فرهنگی می‏باشد که انتظار می‏رود با اعمال آن، در طرح‏های معماری، بتوان موجب تحقق‏پذیری هویت در معماری معاصر شهر ساری گردید.