بررسی ظرفیت برداشت شن ماسه و تاثیر آن بر تغییرات مورفولوژی رودخانه (مطالعه موردی رودخانه شراء)

یکی از مهمترین عوامل به هم خوردن تعادل هیدرولیکی رودخانه برداشت بی رویه رسوبات از بستر رودخانه می باشد. در این تحقیق بخشی از رودخانه شراء واقع درشهرستان خنداب که تحت برداشت بی رویه شن و ماسه است مورد بررسی قرار گرفت. در پژوهش حاضر از مدلHEC-RAS 5.3 ، به منظور شبیه سازی جریان رسوبات استفاده شده است. به منظور تحلیل هیدرولیکی جریان تعداد 200 مقطع در طول 5/3 کیلومتر رودخانه تهیه شد. برای ایستگاه هیدرومتری جوشیروان، دبی با دوره بازگشت2، 5، 25، 50 ، 100 ساله محاسبه و برای شبیه سازی هیدرولیکی رودخانه مورد استفاده قرار گرفت. در تحقیق حاضر با بررسی پارامترها قبل و بعد از برداشت مصالح و بررسی های میدانی در بازه هایی که این عملیات اجراشده است، تغییرات ایجادشده در هندسه و مورفولوژی رودخانه مقایسه شد.  نتایج حاصل از شبیه سازی نشان داد میزان فرسایش و رسوب گذاری در 5/1کیلومتر اول و 1 کیلومتر آخر تقریبا در حالت رسوب گذاری کم شد و مصالح در این منطقه خیلی قابل برداشت نیست. بهترین منطقه برای برداشت مصالح در این بازه از کیلومتر 5/1 تا 5/2 تقریبا وسط بازه می باشد. که به دلیل شیب و شکل مقطع سرعت جریان کاهش پیدا کرده است و رسوب گذاری با عمق متوسط 2/1 متر صورت گرفته است. محاسبات نشان داد میزان رسوب قابل برداشت در این بازه  از رودخانه تقریبا 200 تن در سال است.