بررسی منشاء و خاستگاه نقش مایه های تذهیب قرآنی ابن بواب بر اساس نقوش گچ بری سده های نخست اسلامی

قرآن ابن بواب یکی از نسخ گرانمایه در تاریخ هنر اسلامی موجود در کتابخانه چستربیتی دوبلین ایرلند است که توسط خوشنویس و مذهب بنام قرن پنجم هجری" ابوالحسن علاء الدین علی بن هلال" مشهور به "ابن بواب" به رشته تحریر درآمده است. از آنجا که این کتاب مقدس حاوی نخستین نمونه های تذهیب قرآن می باشد، نگارندگان جستار حاضر تلاش دارند با مطالعات کتابخانه ای و اسنادی به بررسی 171 نقش مایه تذهیبی از آن نسخه و نقش مایه های 7 بنای اولیه اسلامی به روش توصیفی - تحلیلی، بپردازند و در پاسخگویی بدین پرسش برآیند که: نقوش تذهیبی قرآن ابن بواب، از چه طرح ها و الگوهای هنری تاثیر پذیرفته اند؟ نگارندگان پس از بررسی و تجزیه و تحلیل داده های کتابخانه‎ای و اسنادی، بدین نتیجه رسیدند که باتوجه به این که ابن بواب قبل از کتابت و تذهیب، به کار تزیین معماری می پرداخته، نقوش تذهیب مورد استفاده وی نیز سابقه در پیشیه قبلی او داشته و ماخوذ از آرایه های معماری سده های نخستین اسلامی اند. نمونه های طرح های به کاربرده او را می توان در محراب عباسی بغداد، رقه، سامرا، مسجد جامع اصفهان، مسجد نایین، مسجد نه گنبد بلخ و سیمره دید. این امر نشان می دهد که نخستین آرایه های تذهیب اسلامی، از آرایه های معماری تاثیر پذیرفته است.