ملاقات مجازی در بخش مراقبت ویژه در دوران کووید-19: پنجره ای رو به مراقبت بیمارمحور/ خانواده محور

مطالعه حاضر با هدف بررسی پدیده ملاقات مجازی در بخش مراقبت ویژه در دوران همه گیری کووید-19 و جستجوی مزایا و موانع آن انجام شد.

ملاقات حضوری بیماران بستری در بخش های مراقبت ویژه موجب کاهش اضطراب جدایی و استرس ناشی از بستری در بیمارستان می شود، احساس آسایش و امنیت را در بیماران افزایش می دهد و کلید مراقبت بیمارمحور/ خانواده محور است، اما شیوع همه گیری کووید-19 و محدودیت های وضع شده مربوط به آن، امکان استفاده از پتانسیل خانواده و ارایه مراقبت بیمارمحور/ خانواده محور را منتفی ساخت. ملاقات مجازی به عنوان راهکاری برای برطرف کردن دوری خانواده از بیمار مطرح شده است.

در این مطالعه مروری، جستجو در پایگاه های PubMed، Magiran، SID، Scopus، Web of Science، و Cochrane با کلیدواژه های Virtual visiting،  Intensive care unit، Family- patient center care،video calls ، و Covid-19 و معادل فارسی آنها برای یافتن مقالات مربوط بدون محدودیت سال انتشار انجام شد. معیارهای ورود شامل انتشار مقاله به زبان فارسی یا انگلیسی و در دسترس بودن متن کامل مقاله بودند. در مجموع، 45 مقاله یافت شد که بیشتر آنها بر ملاقات مجازی و ویزیت مجازی بیمار توسط پزشک متمرکز بودند. پس از حذف موارد غیرمرتبط و مواردی که امکان مطالعه متن کامل آنها میسر نبود، 29 مقاله از نظر کیفی مورد ارزیابی قرار گرفتند، و در نهایت، 10 مقاله  که از نظر موضوع و هدف با مطالعه حاضر مربوط بودند مورد بررسی قرار گرفتند.

در دوران همه گیری کووید-19 ملاقات مجازی در بخش های مراقبت ویژه در بیشتر مراکز درمانی با استفاده از تلفن همراه و تبلت، و از طریق شبکه های اجتماعی و امکانات صوتی و تصویری تلفن همراه صورت می گرفت. در همه موارد، خانواده ها و تیم درمان از برقراری این ارتباط رضایت داشتند، اما آن را جایگزین ملاقات حضوری نمی دانستند، بلکه معتقد بودند این روش ارتباطی می تواند همراه با ملاقات های حضوری مزایای بیشتری داشته باشد. عدم برنامه-ریزی منظم و نظام مند، مشخص نبودن وظایف اعضای تیم درمان در زمینه برگزاری ملاقات مجازی، عدم دسترسی به اینترنت با سرعت مناسب، و پیچیدگی کار با گوشی های هوشمند برای برخی خانواده ها، از موانع این روش ملاقات بودند.

ملاقات مجازی شکلی از حضور را برای خانواده‎ای که دور از عضو بیمار خانواده مانده‎اند فراهم می‎کند که طی آن نه تنها یک نفر، بلکه همه اعضای خانواده می‎توانند در کنار فرد بیمار باشند. اگرچه این روش تاثیری بر استرس و اضطراب خانواده و بیماران نداشت، اما توانست تجربه و احساس مثبتی از دوره بستری در بخش مراقبت ویژه برای آنها ایجاد کند و با درگیر کردن خانواده در روند درمان و دادن اطلاعات به آنان، راه را برای نیل به مراقبت بیمارمحور/ خانواده محور بگشاید.