بررسی تصاویر عناصر طبیعت در شعر شاعران کودک و نوجوان

یکی از منابع اصلی تصویرآفرینی در شعر کودک و نوجوان، عناصر طبیعت است. در این پژوهش، 10 عنصر از عناصر طبیعت در شعر 27 شاعر در سال های گوناگون انتخاب شده است. شیوه پژوهش، کتابخانه ای، تحلیلی و آماری است. ابتدا تعداد تصاویر به کاررفته استخراج شده و سپس سهم هریک از شاعران در خلق تصاویر ابتکاری مشخص شده است. طبق داده های جدول شماره 1، پربسامدترین تصاویر تازه مربوط به رنگین کمان (72درصد) و خورشید و ماه (64درصد) و کمترین تصاویر مربوط به باد و نسیم (43درصد) و بهار (35درصد) است. در جدول شماره 2، تصاویر ابتکاری هریک از شاعران جمع آوری شده است. بر این اساس، ابراهیمی (3/17درصد)، شعبانی (9/11درصد) و امین پور (8/8درصد) تصویرسازترین شاعران هستند. به دلیل ماهیت، هدف، توجه به نیازها و ذهن خردسالان، شاعرانی که بیشتر برای این گروه شعر سروده اند، مجال کمتری برای تصویرسازی داشته اند؛ به همین دلیل، با وجود پرکاری، محمود کیانوش 3/3درصد و شکوه قاسم نیا 5/0درصد از کل تصاویر را خلق کرده اند. شاعران از شگردهای مختلف تصویرآفرینی، مانند تشبیه های حسی و انتزاعی، حسن تعلیل، تشخیص و حس آمیزی بهره برده اند. عناصر استفاده شده در تصویرسازی ها عبارت اند از: ویژگی های انسانی، طبیعت و روییدنی ها، اشیا، زمان و مکان، حیوانات، اصطلاحات خاص و رنگ.