بررسی نظریه «کارکردگرایی صحیح» پلنتینگا به عنوان شرط ضروری معرفت

هدف نوشتار حاضر، بررسی یکی از دیدگاه های مهم در تحلیل معرفت؛ یعنی دیدگاه نوین پلنتینگا، با عنوان کارکردگرایی صحیح بود. این پژوهش با روش توصیفی- تحلیلی- انتقادی از طریق گردآوری اطلاعات، مطالعه آثار مکتوب و تحلیل مفاهیم، گزاره ها و استدلالات انجام شد. یافته های پژوهش نشان داد که دیدگاه های سابق (اعم از درون گرایانه و برون گرایانه) به دلیل نادیده گرفتن کارکرد درست قوای شناختی به عنوان شرط ضروری معرفت، صدق یک باور را نمی توانند تضمین کنند. اما دیدگاه پلنتینگا افزون بر کارکردگرایی درست، متضمن عناصر دیگری همچون نقشه طراحی خوب و محیط شناختی مناسب است. البته دیدگاه پلنتینگا خالی از انتقادات نبوده است. مهم ترین انتقاداتی که نسبت به دیدگاه وی مطرح شده اند، عبارتند از: «مرد مرداب» و «مسیله دقت». در این نوشتار، نابسندگی دیدگاه های سابق نشان داده شده و همچنین عناصر و مقومات دیدگاه پلنتینگا توضیح داده شده و سپس «مرد مرداب» و «مسیله دقت» بررسی شدند. پلنتینگا در مواجهه با مسیله دقت، تقریرهای متفاوتی از کارکردگرایی درست ارایه کرد. بررسی اشکالات و پاسخهای طرفین نشان داد که تحلیل نهایی پلنتینگا در مواجهه با این دو انتقاد، قابل دفاع است.