اثربخشی معنویت درمانی و آموزش شفقت به خود بر رفتار های ضداجتماعی زندانیان (مورد مطالعه: زندان بیرجند)

بروز رفتار های ضداجتماعی، سبب نقض قوانین اجتماعی و برهم خوردن مقررات می شود. بسیاری از زندانیان، به همین علل، بخشی از زندگی خود را در زندان به سر می برند. در این مورد باید بیان داشت که درمان های مختلفی در زمینه کاهش گرایش به رفتار های ضداجتماعی و بروز این رفتار ها، می تواند اثربخش باشند؛ بنابراین پژوهش حاضر با هدف مقایسه اثربخشی معنویت درمانی و آموزش شفقت به خود بر رفتار های ضداجتماعی زندانیان انجام گرفته است. روش این پژوهش نیمه آزمایشی با طرح پیش آزمون پس آزمون با گروه کنترل است. جامعه پژوهش، زندانیان شهرستان بیرجند در شش ماهه نخست سال 1400 بودند که با توجه به ملاک های ورود به پژوهش و شیوه نمونه گیری در دسترس، 60 نفر حاضر به همکاری شدند و به طور تصادفی به سه گروه، دو گروه آزمایش (20 نفر) و یک گروه کنترل (20 نفر) تقسیم شدند. روش اجرای مداخله آموزش شفقت به خود (8 جلسه) و معنویت درمانی (12جلسه) به صورت آموزش برای گروه های موردآزمایش بود و لازم به ذکر است که گروه کنترل، آموزشی دریافت نکردند. ابزار گردآوری داده ها نیز فهرست وارسی رفتارهای ضداجتماعی خادمی و سیف (1390) بود. جهت تجزیه و تحلیل داده ها از آزمون تحلیل واریانس آمیخته (کوواریانس چندمتغیره) و نرم افزار SPSS-23 استفاده شد. نتایج تحلیل مقایسه های چندگانه نشان داد اثربخشی معنویت درمانی و آموزش شفقت به خود بر گرایش های ضداجتماعی معنادار است. میانگین های تعدیل شده نشان داد اثربخشی آموزش شفقت به خود بیشتر از معنویت درمانی است؛ به طوری که میانگین گرایش های ضداجتماعی در گروه آموزش شفقت به خود (58/17) از گروه معنویت درمانی (28/20) کمتر است. به طورکلی می توان نتیجه گرفت استفاده از معنویت درمانی و درمان مبتنی بر شفقت به خود می تواند موجبات کاهش بروز رفتار های ضداجتماعی و گرایش به آن را در زندانیان فراهم آورد.