مفهوم و شرایط اضطرار در مسئوو لیت مدنی

اضطرار به حالت ناچاری ،تنگنا وسختی گفته میشود که انسان را علیرغم میل باطنی وطب نفس به انجام کاری وادار می سازد. در حقوق اسلامی اضطرار هر چند که در ذیل حدیث معروف رفع آمده اما از عوامل موجهه جرم محسوب میشود: چنان که اغلب حقوقدانان وبرخی از فقها نیز چنین گفته اند.هر کدام از عوامل موجهه جرم یا رافع مسیولیت کیفری داری آثار فراوان فقهی وحقوقی:از جمله زوال رکن معنوی یا قانونی جرم،جواز یا عدم جواز توسل به دفاع مشروع ،صدور قرار منع تعقیب یا موقوفی تعقیب ،مسیولیت یا عدم کیفری شرکا ومعاونین جرم وبالاخره وجود مسیولیت مدنی یا عدم آن هستند.هر چند که در تبصره ماده ی 55 قانون مجازات اسلامی به دیه ضمان مالی مضطر حکم شده اما به نظر میرسد در موردی که مضطر به نفع شخص تحت خطر عملی انجام می دهد، مسیولیت مدنی او قابل انتقاد است.معنا ومفهوم اضطرار ، تحلیل مساله ،تبیین وشرایط ادله های اضطرار ونقد مبانی رافعیت آن از جمله مباحثی است که دراین مقاله از لحاظ فقهی و حقوقی مورد بررسی قرار میگیرد.