تولید نانوذره نقره از گیاه چوچاق و بررسی اثر ضدباکتری آن بر روی باکتری استافیلوکوکوس اورئوس و اشرشیااکلای

گسترش فناوری نانو، در دهه اخیر، دریچه جدید و منحصربه فردی را به روی علم گشوده است؛ که در بین آن ها، نانو ذرات نقره با توجه به خاصیت آنتی میکروبی که دارا می باشند جزء مهم ترین انواع نانو ذرات محسوب می شوند. برای تولید نانو ذرات نقره به روش سنتز سبز، روش های متفاوتی وجود دارد. استفاده از عصاره گیاهان برای تولید نانو ذرات نقره، روشی ارزان و مقرون به صرفه می باشد که به محیط زیست آسیبی نمی رساند.

در این پژوهش به مطالعه بررسی فیتوشیمی گیاه و همچنین تولید نانو ذره نقره با استفاده از برگ گیاه چوچاق (Eryngium pulegium) پرداخته شد؛ همچنین اثر ضد باکتریایی نانو ذرات حاصل، بر روی دو باکتری اشرشیا اکلای و باکتری استافیلوکوکوس اوریوس بررسی شد.

ابتدا متابولیت های ثانویه شامل فنول، فلاونوییدها، ترپنویید و آلکالوییدها مورد سنجش قرار گرفتند. سپس میزان فعالیت آنتی اکسیدانی عصاره گیاه چوچاق با روش DPPH اندازه گیری شد و پس از تایید وجود خاصیت آنتی اکسیدانی و مقدار بالای متابولیت های ثانویه در گیاه مورد بررسی، سنتز نانوذره نقره به وسیله عصاره آبی گیاه چوچاق انجام شد و با روش اسپکتروفوتومتری و SEMو TEMوجود نانوذره تایید و ابعاد و شکل نانوذره مشخص گردید. سپس خاصیت ضدباکتریایی عصاره همراه با نانوذره بر روی دو گونه باکتری اشرشیا کلای و استافیلوکوکوس اوریوس مورد ارزیابی قرار گرفت.

آنالیز متابولیت های ثانویه در گیاه چوچاق نشان داد که ترکیبات اصلی ترپنوییدی در عصاره چوچاق، شامل کورکومین، گاما 3 کارن و... وترکیبات آلکالوییدی شامل بربامین، کوکسولین و...است. نتایج مربوط به DPPH در گیاه چوچاق نشان داد که افزایش غلظت عصاره چوچاق، درصد مهار کنندگی رادیکال های آزاد را افزایش می دهد. بیشترین میزان مهارکنندگی به غلظت 60میلی مولار اختصاص یافت. آنالیز طیف سنجی Vis-UV و وجود پیک در370نانومتر حاکی از سنتز زیستی این نانو ذرات در عصاره چوچاق بود. شکل نانو ذرات کروی و میانگین اندازه آنها را حدود 20 نانومتر تعیین گردید. در بررسی اثر ضد باکتری نانو ذرات بیوسنتز شده با عصاره چوچاق ،حداقل غلظت ممانعت کنندگی(MIC) ،مربوط به محلول چوچاق 60میلی مولار بر روی باکتری استافیلوکوکوس اوریوس برابر5 و حداقل غلظت ممانعت کنندگی (MIC)، در محلول چوچاق 60 میلی مولار بر روی باکتری اشرشیا کلای برابر با 78/0 اندازه گیری شد.

عصاره گیاه چوچاق به دلیل داشتن خاصیت آنتی اکسیدانی و متابولیت های ثانویه فراوان، نقش احیاکنندگی و پایدارسازی نانو ذرات را ایفا می کند.در این پژوهش، نانو ذرات نقره توسط عصاره آبی گیاه چوچاق (Eryngium pulegium) سنتز شدند.