بهبود فرایند تخصیص کاربری زمین با تاکید بر پتانسیل عرضه خدمات اکوسیستم در حوزه آبخیز قره سو

توسعه مناطق انسانی و فعالیت های بشر در طی زمان موجب تقاضا برای منابع طبیعی از جمله استفاده از خدمات اکوسیستم و به دنبال آن تغییر کاربری زمین می شود. از آنجایی که فرایند تخصیص کاربری موجب ارتباط بین محیط طبیعی و منابع انسانی می شود، رقابت میان کاربری هایی که در تعارض هستند در این فرایند از اهمیت بالایی برخوردار است. ابزارهای مختلفی برای رفع تعارض میان کاربری ها و شبیه سازی تغییرات کاربری زمین استفاده می شوند. مدل CLUMONDO ابزاری است که با دخالت دادن خدمات اکوسیستمی متنوع در تخصیص و تغییر کاربری ها، به شبیه سازی تغییرات کاربری زمین و پوشش زمین می پردازد. در این پژوهش، از این مدل برای پیش بینی میزان تغییرات تقاضا برای کاربری های اصلی حوزه آبخیز قره سو، برای دوره زمانی 10 ساله (1410-1400) استفاده شد. متغیرهای شیب، جهت، ارتفاع، تعداد سلول شهری در همسایگی 7*7، دما، بارش، فاصله از رودخانه، فاصله از شهر و فاصله از جاده در این مدل استفاده شد. برای بهینه سازی در یک سناریو افزایش پتانسیل ترسیب کربن و افزایش مناطقی برای سکنی گزیدن به صورت همزمان بررسی شد. تجزیه و تحلیل نتایج با استفاده از نرم افزار Idrisi Terrset  و Arc GIS انجام شد. نتایج نشان داد، برای بهبود خدمات اکوسیستم در 10 سال آینده (1410) کاربری انسان ساخت و جنگل متراکم روند افزایشی و اراضی جنگلی نیمه متراکم و کشاورزی به دلیل تبدیل به کاربری های دیگر کاهش یافته است. این مطالعه نشان داد که می توان تلفیقی از خدمات متنوع و گاهی متضاد را در کنار هم به گونه ای برآورد کرد که نیازهای انسانی نیز برآورده شود.