مطالعه مقاومت به کلرپایریفوس در موریانهMicrocerotermes diversus (Isoptera: Termitidae)

موریانه Microcerotermes diversus Silvestri موریانه ای مهم در استان خوزستان می باشد که دامنه ی جستجوگری وسیعی دارد. در سال های اخیر، مبارزه با موریانه ی زیرزمینی بیشتر بر مبنای کاربرد سموم شیمیایی بوده، که منجر به افزایش مقاومت به حشره کش ها در این آفت شده است. در این مطالعه، مقاومت جمعیت های مختلف این موریانه به حشره کش کلرپیریفوس با کمک تعیین مقادیر LC50 این حشره کش برای جمعیت های مختلف مورد آزمایش و محاسبه فعالیت دو آنزیم استیل کولین استراز و گلوتاتیون-اس- ترانسفراز مورد ارزیابی قرار گرفت. چهار جمعیت از M. diversus با تاریخچه متفاوتی از کاربرد حشره کش های فسفره آلی مورد استفاده قرار گرفتند. جمعیت A (ا م اتمیر 1)، جمعیت B (ام التمیر 2) و جمعیت c (ملاثانی) از نخلستان هایی که به ترتیب دارای سابقه 30 ساله و 10 ساله سمپاشی با حشره کشهای فسفره آلی و بدون کاربرد این حشره کش ها بودند جمع آوری شدند. جمعیت D (دانشگاه رامین) از درختان نارنج سه هفته بعد از سم پاشی با کلرپیریفوس جمع آوری شد. نتایج سنجش زیستی نشان داد که بیشترین و کمترین مقادیر LC50 به ترتیب در جمعیت های A و C وجود دارد. علاوه براین، میزان فعالیت استیل کولین استراز تعیین شده با استفاده از سوبستراهای استیل تیوکولین آیوداید، پروپینیل تیوکولین آیوداید و بوتریل تیونیل آیوداید در جمعیت های با سابقه کاربرد حشره کش  کلرپایریفوس بیشتر بود (بیشترین میزان در جمعیت A). همچنین نشان داده شد که فعالیت استیل کولین استراز در جمعیت های  با سابقه 30 و 10 ساله کاربرد حشره کش با سوبسترای استیل تیوکولین آیوداید بیشتر از غعالیت این آنزیم با سوبستراهای پروپینیل تیوکولین آیوداید و بوتریل تیونیل آیوداید  بود. مقدار ثابت میکایلیس (Km) و مقدار حداکثر سرعت (Vmax) آنزیم استیل کولین استراز به عنوان دو عامل مهم کنتیک، بیانگر بیشترین تمایل این آنزیم به سوبسترا در جمعیت A بود.