مقایسه سرزندگی تحصیلی، جو عاطفی خانواده و انگیزش تحصیلی در دانش آموزان ممتاز و عادی

یکی از مهم ترین نگرانی های حیطه روانشناسی مدرسه، فهم چگونگی تلاش دانش آموزان برای رسیدن به موفقیت تحصیلی است.

پژوهش حاضر با هدف مقایسه جو عاطفی خانواده، انگیزش و سرزندگی تحصیلی در دانش آموزان ممتاز و عادی انجام شد.

روش پژوهش علی- مقایسه ای بود. جامعه آماری دانش آموزان پسر مقطع متوسطه اول مناطق 5، 18 و 22 شهر تهران در سال تحصیلی 1401-1400 بود، که با روش نمونه گیری خوشه ای چندمرحله ای تعداد 300 نفر از دانش آموزان این مناطق (هر گروه 150 نفر) انتخاب گردید. جهت جمع آوری داده ها از پرسشنامه جو عاطفی خانواده هیل برن (1964)، مقیاس انگیزش تحصیلی هارتر (1980) و پرسشنامه سرزندگی تحصیلی مارتین و مارش (2008) استفاده شد. داده های پژوهش با آزمون خی دو، تحلیل رگرسیون و تی مستقل و از طریق نرم افزار SPSS نسخه 21 تحلیل گردید.

نتایج نشان داد بین دو گروه در متغیرهای جو عاطفی خانواده و مولفه های آن شامل محبت (0/001>P)، نوازش (0/002>P)، تایید کردن (0/003>P)، تجارب مشترک (0/003>P)، هدیه دادن (0/002>P)، تشویق کردن (0/001>P)، اعتماد (0/001>P) و احساس امنیت (0/002>P)، متغیر انگیزش تحصیلی (0/001>P) و سرزندگی تحصیلی (0/001>P) تفاوت معناداری وجود دارد و میانگین دانش آموزان ممتاز از گروه عادی بالاتر بود.

در گروه دانش آموزان ممتاز جو عاطفی خانواده، میزان انگیزش و سرزندگی تحصیلی بالاتر از گروه عادی بود؛ بنابراین، تقویت روابط اعضای خانواده با دانش آموزان و قرار دادن برنامه های مهارتی با تاکید بر تقویت انگیزش و سرزندگی در دروس پرورشی مدارس می تواند بر موفقیت تحصیلی دانش آموزان موثر باشد.