عملکرد خواص حزب علوی؛ پیش درآمدی بر پیروزی نبرد جمل (مطالعه موردی: واکاوی تاریخی عملکرد ام سلمه)

ازدواج رسول خدا (ص) به اتکای مقام وحیانی «امهات المومنین» و نزول برخی آیات سوره احزاب در شان ایشان، از جایگاه خواص منزلتی در امت اسلام برخوردار بودند؛ آن گونه که می توانستند در معادلات سیاسی نقشی فعالانه به عهده گیرند. یکی از بازه های زمانی که در آن دو تن از همسران رسول خدا، عایشه و ام سلمه، وارد کنش و واکنش های سیاسی شدند، دوران خلافت امیرالمومنین(ع) بود. امام علی(ع) پس از تصدی خلافت، با کارشکنی گروهی به نام «ناکثین» روبه رو شد و در این کشاکش عایشه به تضعیف و ام سلمه به تقویت جبهه امام مسلمین پرداختند. بر این اساس، پژوهش حاضر با تکیه بر روش توصیفی تحلیلی در پاسخ به دو پرسش زیر سامان یافته است:- عملکرد ام سلمه در خصوص تقویت جبهه امام، معطوف به چه اقداماتی بود؟ - با عنایت به اینکه این اقدامات پیش از جنگ جمل رخ داد، بازخورد آن بر نتیجه جنگ جمل چه بود؟ام سلمه، در مقام یکی از نخبگان برجسته جهان اسلام، توانست با تمسک به راهبردهای متنوع، در برابر دعاوی عایشه و متحدانش، موضع گیری کند؛ آن گونه که واکنش این بانو، به عنوان پیش درآمدی بر پیروزی نبرد جمل، قابل تحلیل است. اقدامات ام سلمه سبب عدم همراهی بسیاری از مهاجران و انصار با ناکثین شد؛ ضمن آن که به بصیرت زایی در برخی مسلمانان نسبت به حقانیت امیرالمومنین(ع) انجامید.