تاثیر یادگیری تجربی مبتنی بر فناوری، بر تفکر انتقادی و درک مطلب زبان آموزان

در جهانی که به لحاظ فناوری به سرعت در حال تکامل است، توسعه فردی به طور فزاینده ای، مورد توجه قرار گرفته است. این امر به نوبه خود، سیستم های آموزشی مسیول را واداشته تا آموزش مهارت های زندگی در قرن بیست و یکم، به ویژه یادگیری مهارت تفکر انتقادی از طریق تجربه و فناوری را، در برنامه های درسی خود نیز بگنجانند. ممکن است، بین آن چه دانش آموزان در مدرسه یاد می گیرند و آن چه که در واقعیت، برای رویارویی و مشارکت در موقعیت های غیرقابل پیش بینی زندگی تجربه می کنند، تفاوت هایی وجود داشته باشد. این امر، بخش های مختلف آموزشی را تحت فشار قرار داده است، تا به بهبود و گسترش فرایندهای آموزشی خود به صورت خلاقانه و مبتکرانه، بپردازند و از این طریق، به دانش آموزان در کسب تجربه و توسعه مهارت های زندگی مورد نیاز، کمک کنند. به منظور آماده کردن دانش آموزان برای ایفای نقش فعال و سازنده در زندگی شخصی و اجتماعی، نظام آموزشی باید با کمک روش های مختلف و براساس نظریه های متفاوت آموزشی، تمرکز خود را از صرفا محتوا و رشد تحصیلی، به رشد فردی و غیرتحصیلی، تغییر دهد. یکی از این نظریه ها، نظریه یادگیری تجربی کلب (1984Kolb,) است. همان طور که از اسم نظریه مشخص است، یادگیری از طریق انجام دادن، صورت می گیرد که شامل فعالیت های دانش آموزان و تقویت مهارت های زبانی خود در داخل و خارج از کلاس است. برای مدیریت این امر، معلمان به عنوان راهنمایان باور و عمل، باید فرهنگ خلاقیت، حل مساله و تعامل و مشارکت در کلاس را با فرآیندهای ذهنی مانند مفهوم سازی، به کارگیری، تجزیه و تحلیل، ترکیب، و یا ارزیابی اطلاعات جمع آوری شده از طریق مشاهده، تجربه، تامل و استدلال را، به طور واضح و ماهرانه، ترویج و پرورش دهند. هدف از مطالعه حاضر، بررسی تاثیر یادگیری تجربی مبتنی بر فناوری بر درک مطلب و تفکر انتقادی زبان آموزان دختر 10 ساله، در یکی از مدارس ابتدایی شهر کرمان می باشد.

پژوهش حاضر، یک تحقیق شبه آزمایشی با به کارگیری طرح پیش آزمون و پس آزمون و با اختصاص دادن دو گروه کنترل و آزمایش بوده و از روش نمونه گیری در دسترس، با مشارکت 60 دانش آموز(هر گروه شامل 30 دانش آموز) به شیوه تصادفی در طول 4 ماه  )هشتاد جلسه به مدت 75 دقیقه) انجام شده است. در ابتدای تحقیق، برای حصول اطمینان از عدم مداخله هرگونه متغیر تعدیل گر، و در معرض نبودن فراگیران به فرآیندهایی غیر از روند یادگیری تجربی زبان، از دانش آموزان و والدین آن ها، خواسته شد تا زبان آموزان در معرض عوامل تاثیرگذار و مداخله گر در روند تحقیق، اعم از کلاس های متفرقه، خواندن متون متفاوت و استفاده از فناوری های مختلف نباشند. در طول این مدت، شرکت کنندگان گروه آزمایش در معرض یادگیری تجربی مبتنی بر فناوری و گروه کنترل، در معرض یادگیری تجربی به روش سنتی قرار گرفتند. متغیر مستقل در این پژوهش، یادگیری از طریق تجربه برگرفته از تیوری (1984Kolb,) و متغیرهای وابسته، تفکر انتقادی بر اساس طبقه بندی بلوم 1956 Bloom,  و درک مطلب فراگیران زبان انگلیسی است.

نتایج حاصل از آزمون شاپیرو- ویلک (Shapiro-Wilk Test)  نشان می دهد که برابری واریانس ها برقرار بوده و در نتیجه نرمال بودن توزیع داده ها، تایید شد. با توجه به یافته های به دست آمده از آزمون همگنی واریانس ها، پیش فرض همگنی واریانس ها نیز، مورد تایید قرار گرفت. نتایج تحلیل کوواریانس، نشان می دهد بین نمرات پس آزمون درک مطلب در گروه آزمایش فناوری- محور با گروه کنترل مبتنی بر روش سنتی تفاوت معنی داری وجود دارد. بنابراین، یادگیری تجربی مبتنی بر فناوری تاثیر قابل ملاحظه ای بر بهبود درک مطلب فراگیران داشت (01/0 > P)، زیرا مجذور اتای جزیی که برابر است با (81/0 = 2 جزیی) بیانگر تاثیر چشمگیر تجربه بر مبنای فناوری است. علاوه بر آن، تفاوت معناداری میان میانگین نمرات گروه آزمایش فناوری- محور و گروه کنترل مبتنی بر روش سنتی در ارتباط با پس آزمون تفکر انتقادی وجود دارد. اگرچه، هر دو گروه در سطح تفکر انتقادی پیشرفت داشتند؛ اما تلفیق روش یادگیری تجربی با فناوری، تاثیر قابل ملاحظه تری بر بهبود تفکر انتقادی فراگیران در گروه آزمایش داشت (01/0 > P). مجذور اتای جزیی برابر با  (90/0 = 2 جزیی) بیانگر تاثیر قابل توجه است.

نتایج تحقیق حاضر، اهمیت تلفیق فناوری با روش یادگیری از طریق تجربه را در آموزش و یادگیری زبان، مورد توجه قرار می دهد. براساس مباحث مطرح شده، اگرچه روش یادگیری تجربی در ارتقا درک مطلب و تفکر انتقادی دانش آموزان موثر است؛ اما ترکیب کلاس ها با فناوری از طریق سیستم های مدیریت یادگیری، فرصت ها را برای افزایش موثرتر درک مطلب، ایجاد تفکر انتقادی و پیشرفت فردی دانش آموزان فراهم می سازد. امید است، پژوهش حاضر، نقش اثربخشی در شناسایی عوامل موثر آموزشی مبتنی بر تجربه و فناوری ایفا کند.