بررسی علل ارائه درمان و مداخلات بیهوده حفظ حیات از دیدگاه پزشکان و پرستاران بخش های اعصاب و جراحی اعصاب بیمارستان های وابسته به دانشگاه علوم پزشکی تهران در سال 99-1398

مداخلات بیهوده یا بی نتیجه حفظ حیات با اصول چهارگانه اخلاق پزشکی در تضاد است که نه تنها برای بیمار سودی ندارد بلکه به ضرر جامعه است. لذا این مطالعه با هدف تعیین علل ارایه درمان و مداخلات بی نتیجه حفظ حیات از دیدگاه ارایه دهندگان مراقبت در بخش های اعصاب و جراحی اعصاب بیمارستان های دانشگاه علوم پزشکی تهران انجام شده است.

پژوهش حاضر، مطالعه ای مقطعی توصیفی است که بر روی 64 پزشک و 72 پرستار شاغل در بیمارستان های وابسته به دانشگاه علوم پزشکی تهران در سال 1398 انجام شده است. جهت جمع آوری داده ها، از پرسشنامه 25 گویه ای محقق ساخته استفاده شد. جهت جمع آوری داده ها از نرم افزار Spss-24 و آزمون های آمار توصیفی استفاده شد.

میانگین سنی پزشکان و پرستاران به ترتیب 5.1 ± 34.25 و 8.2 ± 35.12 سال بود. از نظر پزشکان و پرستاران مهم ترین دلایل ارایه خدمات بی نتیجه حفظ حیات، نداشتن مجوز و دستورالعمل قانونی، اخلاقی و شرعی برای قطع دستگاه های حمایت کننده زندگی و عدم احیاء در بیماران مشرف به مرگ (مراحل پایانی حیات) ذکر شده بودند.

نتایج حاصل از این مطالعه نشان داد که از دیدگاه پرستاران بیشترین دلایل ارایه مراقبت های بیهوده الزام اخلاقی و انسانی تیم درمان و مراقبت به ارایه مداخلات بی نتیجه حفظ حیات و از دیدگاه پزشکان نداشتن مجوز و دستورالعمل قانونی، اخلاقی و شرعی برای قطع دستگاه های حمایت کننده زندگی در بیماران مشرف به مرگ بوده است. برخی از علل مراقبت های بیهوده در این مطالعه ارایه شد که بخشی از این علل، بدون حل مسایل نظری و مطالعات کارشناسانه ی عملی قابل رفع نیست. تدوین دستورالعمل هایی برای تعریف درمان بیهوده به ویژه در مراقبت های پایان حیات و ارایه راه کارهایی جهت کنترل و مدیریت درمان و مداخلات بی نتیجه حفظ حیات ضروری به نظر می رسد.