رابطه رویکردهای اخلاقی با رفتار اخلاقی در حرفه حسابداری: مدل توسعه یافته تروینو

تصمیمات اخلاقی حسابداران بسته به ماهیت و گستره رویکردهای اخلاقی که در امر رفتار دخیل هستند با یکدیگر متفاوت است. هدف این پژوهش بررسی رابطه رویکردهای اخلاقی مدل توسعه یافته تروینو با رفتار اخلاقی حسابداران است.

پژوهش حاضر از لحاظ هدف، کاربردی و از لحاظ نحوه گردآوری داده ها، جزء تحقیقات توصیفی از نوع همبستگی است. جامعه آماری شامل تمام اعضا جامعه حسابداران رسمی در سال 1397 است که تعداد 332 نفر به روش نمونه گیری در دسترس انتخاب شدند. داده ها از طریق پرسشنامه استاندارد جمع آوری شد که روایی آن با استفاده از نظر متخصصان دانشگاهی مورد بررسی قرار گرفت و پایایی آن با استفاده از ضریب کرونباخ محاسبه شد. بررسی فرضیه ها با تکنیک رگرسیون و رتبه بندی اهمیت رویکردها توسط آزمون فریدمن انجام شد.

نتایج نشان می دهد نسبی گرایی و اصالت نفس به عنوان رویکرد اخلاقی فردی و جو اخلاقی به عنوان رویکرد سازمانی ارتباط منفی با رفتار اخلاقی حسابداران دارند. رویکردهای اخلاقی اصالت نفع، مذهب و عدالت سازمانی ارتباط مثبت با رفتار اخلاقی حسابداران دارند. شواهدی مبنی بر رابطه بین وظیفه شناسی و رفتار اخلاقی حسابداران دیده نشد. همچنین از میان رویکردهای اخلاقی عدالت سازمانی بیشترین اهمیت را برای حسابداران دارد.

نتایج تحقیق نشان می دهد مدیران جامعه حسابداران رسمی باید علاوه بر توجه به ویژگی های اخلاقی فردی حسابداران نسبت به ایجاد و گسترش عدالت سازمانی و جو اخلاقی حسنه در موسسات حسابداری اهتمام ورزند تا در زمینه اعتلای حرفه حسابداری و نظارت حرفه ای بر رفتار حسابداران رسمی به موفقیت مستمر دست یابند.