اجرای قطعنامه های الزام آور شورای امنیت، با تاکید بر قطعنامه شماره 2231 (برجام)

شورای امنیت با ساختار سیاسی و قدرتمند خود، از ارکان اصلی ملل متحد در جهت حفظ صلح و امنیت بین المللی می باشد. این شورا در راستای ایفای وظایف خود تصمیماتی اتخاذ می نماید؛ در بین تصمیمات مختلف این رکن، قطعنامه های الزام آور جایگاه ویژه ای دارند. قطعنامه 2231 یکی از این نوع قطعنامه ها است که متعاقب انعقاد برجام صادر شده و به نحوی با این موافقتنامه بین المللی مرتبط گشته است. آمریکا  در مورخ 8 می 2018 از توافقنامه برجام خارج شد. در این مقاله، موضوع خروج آمریکا از برجام بواسطه ارتباط آن با قطعنامه 2231 شورای امنیت مورد بررسی قرار گرفته شده است تا مشخص شود آیا اقدام آمریکا در خروج از برجام به منزله نقض قطعنامه مذکور توسط آمریکا است یا خیر و در فرض مثبت بودن آن، آیا می توان تدابیری را علیه آمریکا در شورای امنیت و یا دیوان بین المللی دادگستری به عمل آورد یا خیر. بنظر می رسد اجرای قطعنامه های الزام آور تابع فضای متاثر از قدرت می باشد. 

پژوهش حاضر به روش تحلیلی صورت گرفته است.

بررسی رویه شورای امنیت مشخص می نماید که فضای حاکم براجرای قطعنامه های فصل هفتمی بسیار سیاست زده و متاثر از جو بین المللی حاکم است. تجربه نشان داده است در مواردیکه قطعنامه الزام آوری در تعارض با منافع یک عضو دایم شورای امنیت باشد، اجرای آن توسط ارکان ملل متحد، بسیار غیرمحتمل بنظر می رسد. قطعنامه  2231 که در راستای برجام صادر شد نیز پس از صدور و به تبعیت از این رویه، در مقام اجرا و ایجاد التزام علیه اعضاء دایم شورای امنیت، بسیار ضعیف بنظر می رسد.