بازخوانی سیر تحولات تاریخی-کالبدی کوچه برق (واقع در بافت تاریخی قزوین)

شهرهای تاریخی دارای آثار و لایه های باستان شناسانه ایی هستند که در گذر زمان به تدریج در زیر لایه های جدید پنهان گردیده اند. معمولا در روند حفاظت عالمانه تلاش می شود از لایه های تاریخی شهرها به شیوه صحیح صیانت گردد تا از طریق برقراری ارتباط معنادار میان آنها بتوان به سیر شکل گیری، تحول، تکامل و دگرگونی شهر در دوره های مختلف آگاهی پیدا کرد. اجزا بافت تاریخی در اثر تغییرات کالبدی و کاربری به مرور شکل گرفته اند. یکی از شهرهای تاریخی مهم ایران که زمینه های فراوانی برای مطالعه سیر تحولات کالبدی در اختیار پژوهش گران قرار می دهد، قزوین است. نقش کوچه برق، که بین دولت خانه و مسجد شاه قرار دارد، در تحولات بافت تاریخی قزوین در دوره صفویه به صورت مشهود قابل بررسی است. این کوچه در مرکز بافت تاریخی قرار گرفته و با تغییرات در ساختار کلی شهر، نقش  آن به عنوان مسیر ارتباطی بین اجزای اصلی بافت، تغییر کرده است. این پژوهش در پی آن است با بررسی کوچه برق به عنوان یکی از عناصر مهم تاریخی در شهر قزوین از طریق مطالعات میدانی و اسنادی و با استناد به تصاویر و اسناد تاریخی، ضمن معرفی ساختار تشکیل دهنده بافت اطراف کوچه، به تبیین لایه های پنهان کوچه و بررسی تغییرات آن در توسعه شهر بپردازد. پژوهش حاضر با به کارگیری روش های تحقیق تاریخی و توصیفی- تحلیلی به انجام رسیده است. مدارک و اسناد این پژوهش شامل متون تاریخی، سفرنامه های سیاحان داخلی و خارجی و تصاویر و نقشه های تاریخی موجود از بافت تاریخی قزوین است. از جمله نتایج اصلی این پژوهش، شناخت لایه های باستان شناسانه ای کوچه برق به عنوان قسمتی از بافت تاریخی شهر قزوین و مسیر ارتباطی مهم بین قطب های اصلی بافت تاریخی شهر است. مساله پژوهش شناخت کوچه در روند توسعه شهری و ارتباط آن با عناصر ساختاری و نظام های شهرسازی واجد اهمیت است. نقش ارتباطی این کوچه در اثر تغییرات کالبدی ایجاد شده در آن شکل گرفته است.