مطالعه اثر زئولیت، اسید ارگانیک و نانو ذرات نقره پوشش داده شده بر زئولیت بر بیان ژن‎ های آپوپتوزیس BAX و Bcl2 در کبد جوجه های گوشتی

نانو ذرات نقره یکی از دستاوردهای جدید در فناوری نانو است که به‎علت فعالیت ضدمیکروبی در زمینه هایی مانند پزشکی، دامپزشکی، کشاورزی و داروسازی کاربرد دارد. نانوذرات نقره می تواند با ماکرومولکول های زیستی وارد واکنش شده و با اختلال هموستاز داخل سلولی سبب القای فرآیند آپوپتوز شود. تنظیم آپوپتوز بسیار پیچیده بوده و پروتیین های مختلف در آن دخیل هستند. پروتیین Bcl2 که شامل پروتیین مهارکننده است از تنظیم کننده اساسی این فرآیند به‎شمار می رود و همچنین پروتیین پیش‎برنده  BAXدر پیشرفت فرآیند آپوپتوزی نقش دارد. لذا این پژوهش با هدف مطالعه اثر زیولیت، اسید ارگانیک و نانو ذرات نقره پوشش داده شده بر زیولیت بر بیان ژن های آپوپتوز BAX و Bcl2 در جوجه های گوشتی انجام شد.

این آزمایش با استفاده از 450 قطعه جوجه گوشتی یک روزه سویه کاب 500 در پنج تیمار و شش تکرار  با 15 قطعه جوجه در هر تکرار در قالب طرح کاملا تصادفی، انجام شد. تیمارهای آزمایشی شامل: 1) تیمار شاهد (C)، 2) تیمار شاهد مکمل شده با 1 درصد زیولیت (Z)، 3) تیمار شاهد مکمل شده با 1 درصد زیولیت پوشش داده شده با 0/5 درصد نانو نقره (NS)، 4) تیمار شاهد مکمل شده با 0/15 درصد اسید ارگانیک (NOA) و 5) تیمار شاهد مکمل شده با 1 درصد زیولیت پوشش داده شده با 0/5 درصد نانو نقره و 0/15 درصد اسید ارگانیک (NSOA) بودند. جهت بررسی سطوح بیان نسبی ژن های Bcl2 و BAX در روزهای 21 و 42 دوره پرورش نمونه‎ برداری از کبد صورت گرفت.

یافته‎ ها:

 نتایج حاصل از این آزمایش نشان داد که بیان ژن Bcl2 در جوجه های گوشتی دریافت کننده تیمار زیولیت در روز 21 دوره پرورش و تیمار نانو ذرات نقره پوشش داده شده بر زیولیت در روز 42 دوره پرورش در مقایسه با میزان بیان این ژن در تیمار شاهد به‎ صورت معنی داری در بافت کبد افزایش یافت (0/05>p). هم‎چنین بیان ژن BAX بافت کبد در تیمار NS و تیمار نانو ذرات نقره پوشش داده شده بر زیولیت مکمل شده با اسید ارگانیک (NSOA) در روز 42 دوره پرورش در مقایسه با تیمار شاهد به‎ طور معنی داری افزایش یافت (0/05>p).

نتیجه‎ گیری:

 به ‎طور کلی نتایج این آزمایش نشان می دهد که اثر افزایشی بر بیان ژن‎های Bcl2 و BAX توسط تیمارهای زیولیت و NS و NSOA احتمالا می‎تواند در تنظیم فرایند آپوپتوز در طی شرایط تنش‎های اکسایشی نقش داشته باشند. این در حالی است که این اثر در تیمار اسید ارگانیک مشاهده نشد.