تحلیل پویایی روشنه های تاجی با استفاده از تصاویر هوایی رقومی التراکم و پهپاد در توده های سوزنی برگ دست کاشت عرب داغ استان گلستان

تحلیل پویایی روشنه ها باعث ایجاد درک صحیحی از روند پویایی توده جنگلی می شود که نقش مهمی در آینده مدیریتی بوم سازگان جنگل دارد. در مطالعه حاضر به بررسی پویایی روشنه ها در جنگلکاری های عرب داغ استان گلستان با استفاده از داده های سنجش از دور هوایی در یک دوره زمانی 9 ساله می پردازد.

شناسایی و تهیه نقشه روشنه ها با روش طبقه بندی شی ء پایه انجام شد. طبقه بندی شی ء پایه در سه مرحله کلی قابل انجام است که شامل قطعه بندی، طبقه بندی و ارزیابی صحت طبقه بندی می باشد. در مرحله بعد، 1345 روشنه در سال 1390 و 1058 روشنه در سال 1399، از بهترین نقشه روشنه استخراج گردید. خصوصیات روشنه ها در هر مقطع زمانی به دست آمد. همچنین با تلاقی این دو نقشه، پویایی روشنه ها از طریق محاسبه مشخصه های نرخ شکل گیری روشنه، نرخ بسته شدن روشنه ، نرخ گسترش روشنه، نرخ کاهش روشنه و نرخ افزایش لگاریتمی تعداد روشنه تحلیل گردید.

نتایج در بازه زمانی 9 ساله نشان داد که تعداد و تراکم روشنه ها کاهش یافت؛ اما میانگین مساحت روشنه ها و سهم مساحت روشنه ها از مساحت کل افزایش یافت. در هر دو مقطع زمانی 65 درصد روشنه ها مساحت کمتر از 150 مترمربع دارند و روشنه های بزرگ (بزرگ تر از 300 مترمربع) کمترین فراوانی و سهم از مساحت کل روشنه ها را پوشش دادند بیشترین نرخ تغییرات روشنه ها مربوط به نرخ گسترش روشنه های اولیه بوده است (09/1 درصد در سال). نرخ بسته شدن با نرخ کاهش روشنه های اولیه تقریبا برابر است. کمترین نرخ تغییرات روشنه ها را نرخ شکل گیری روشنه (77/0 درصد در سال) تشکیل داده است. نرخ افزایش لگاریتمی تعداد روشنه ها منفی بوده است (6/2-) و نشان می دهد در منطقه موردمطالعه، تعداد روشنه های بسته شده در سال بیشتر از تعداد روشنه های جدیدی است که تشکیل می شود

با گذشت 9 سال تراکم روشنه ها و تعداد روشنه ها کاهش یافته و سطح کل روشنه ها افزایش یافته است. این افزایش سطح کل روشنه را می توان به افزایش گسترش روشنه های اولیه در طول دوره نسبت داد؛ زیرا نرخ گسترش روشنه های اولیه بیشتر از نرخ تشکیل روشنه، نرخ بسته شدن و کاهش روشنه های اولیه است. در هر دو مقطع زمانی فراوان ترین اندازه مربوط به روشنه های کوچک بوده است. که نشان دهنده غلبه روشنه های کوچک در منطقه موردمطالعه می باشد. روشنه های کوچک بیشتر پویایی روشنه ها را تشکیل می دهند و سریع تر از روشنه های بزرگ بسته می شوند.