هدررفت آب از شبکه های آبرسانی شهری و عوامل موثر بر آن

هدررفت آب سالانه خسارات بسیاری به منابع آب، زیرساخت های عمرانی، محیط زیست و شرکت های توزیع آب وارد می کند. هدررفت آب از شبکه های آبرسانی شهری، به ویژه در مناطقی که منابع آب کمیاب هستند، یک مسیله مهم است. نشت از سامانه های آبرسانی شهری که بخشی از هدررفت آب را تشکیل می دهد، بخش عمده ای از آن را در بر می گیرد. این موضوع به دلایل بسیاری چون قدیمی شدن شبکه آبرسانی، آسیب رسیدن به لوله ها به دلیل تنش های سربار خاک و ترافیک شهری و همچنین افت و خیز فشار شبکه آبرسانی، اجرای نادرست لوله کشی شهری و خاکریز نامناسب است. با بررسی مولفه های تاثیرگذار در دبی نشت مثل فشار، جنس لوله، محیط خاکی پیرامون لوله و دما، می توان میزان رخداد نشت را کاهش داد و حجم نشتی را مدیریت کرد. با بررسی های آزمایشگاهی و میدانی انجام شده بر خلاف رابطه ی روزنه فشار-نشت، توان نشت در بازه ی 5/0 تا 79/2 قرارگرفته و بیشتر از 5/0 است که تفاوت در جنس لوله، تفاوت ابعاد و نوع ترک در تغییر توان در بازه ی گفته شده موثر است. با انتخاب مناسب دانه بندی خاک پیرامون لوله و کاهش D50 خاک می توان دبی نشت را کاهش داد. در مقاله ی حاضر ابتدا کلیاتی از هدررفت آب، انواع آن و دلایل آن مطرح می شود سپس به مبانی محاسبه ی نشت پرداخته می شود.