تبیین جهت گیری های سیاست خارجی روسیه در قبال پرونده هسته ای ایران از منظر ژئوپلیتیک انتقادی

بررسی سیاست خارجی روسیه پس از مطرح شدن پرونده هسته ای ایران در سال 2002 که در ابتدا با هرگونه شدت عمل و اعمال تحریم ها علیه ایران مخالفت کرده بود و سپس در سال 2006 با تغییر رویکرد سیاست خارجی اش با ارجاع پرونده هسته ای ایران به شورای امنیت سازمان ملل موافقت کرد هدف مقاله حاضر است. این پژوهش ارایه گر پاسخ به این پرسش است که از منظر ژیوپلیتیک انتقادی، جهت گیری های روسیه در قبال پرونده هسته ای ایران به عنوان عضو دایم شورای امنیت، امضا کننده برجام و البته میانجی چگونه قابل تبیین است؟ فرضیه مقاله جهت گیری های سیاست خارجی روسیه در قبال تهران را با محوریت چند جهت گرایی، فرصت طلبی و عمل گرایی تبیین می کند. یافته های مقاله ضمن به رسمیت شناختن ملاحظات ژیوپولیتیک و اقتصادی در مبانی سیاست خارجی روسیه، به این نتیجه گیری منجر می شود که این رویکردها به دلیل مبانی مادی گرایانه، دارای محدودیت هایی هستند. ژیوپلتیک عملی به عنوان یکی از چهار حوزه پژوهشی ژیوپلتیک انتقادی ارایه گر پاسخی به چرایی سیاست خارجی عمل گرایانه و «چندجهت ‎گرایانه» روسیه خواهد بود. روسیه با نقش میانجی ضمن آنکه تلاش کرده ایران را در مدار ارتباطی خود نگهدارد از پرونده هسته ای هم در تنظیم روابطش با غرب بهره می گیرد. روش پژوهش توصیفی- تحلیلی و شیوه گردآوری داده ها کتابخانه ای است. در این راستا از کتاب ها، مقاله ها، اسناد، منابع اینترنتی و اظهارنظرهای کارشناسان و مقام های مربوطه برای گردآوری داده ها استفاده شده است.