تحلیل عدم قطعیت تراز سطح آب مخازن سد کارون و دز ناشی از عدم قطعیت هیدروگراف جریان های ورودی

عملیات کنترل سیل در زمان واقعی یک سیستم مخازن می تواند تا حد زیادی از خسارت جانی و مالی بکاهد. در این مطالعه، یک مدل برای عملیات کنترل سیل در زمان واقعی در مخازن تحت وقوع سیلاب در فروردین ماه سال 1398 و عدم قطعیت هیدروگراف های جریان های ورودی ارایه شده است. مدل ارایه شده شامل سه ماژول سیلاب به وقوع پیوسته فروردین ماه 1398، شبیه سازی مونت کارلو (Monte Carlo-HEC-ResSim) و بررسی تاثیر عدم قطعیت متغیرهای ورودی (هیدروگراف جریان ورودی و میانی) بر عدم قطعیت تراز سطح آب و حجم آب در مخازن سدها است. برای به کمیت درآوردن عدم قطعیت مدل HEC-ResSim در شبیه سازی تراز سطح آب مخزن سد از دو فاکتور باند اطمینان 95 درصد (P-factor) و شاخص عامل عرض باند (d-factor) استفاده شد. براساس نتایج حاصل از شبیه سازی مونت کارلو، عدم قطعیت در تراز سطح آب سدهای دز، کارون یک و گتوند به علت عدم قطعیت هیدروگراف جریان ورودی به ترتیب برابر با 037/0، 107/0 و 034/0 درصد به دست آمد. بنابراین بیش ترین و کم ترین عدم قطعیت در تراز سطح آب به علت عدم قطعیت هیدروگراف جریان ورودی به ترتیب مربوط به سدهای کارون یک و گتوند می باشد. علاوه بر این پهنای باند عدم قطعیت مدل HEC-ResSim در شبیه سازی تراز سطح آب در مخازن دز، کارون یک و گتوند علیا به ترتیب برابر با 151/0، 407/0 و 808/0 حاصل شد. با توجه به این که حداکثر میزان مجاز عامل پهنای باند مورد پذیرش برابر با یک است، پهنای باند عدم قطعیت به دست آمده در تمام پارمترها (شامل مقادیر ورودی و خروجی از مخازن، حجم مخازن و نقاط کنترل پایین دست سدها) مورد پذیرش می باشد. این امر حاکی از عدم قطعیت پایین مدل HEC-ResSim در عملیات بهره برداری از مخازن است. مقادیر درصد  ppu95 داده های مشاهداتی در باند اطمینان 95 درصد برای سطح تراز آب مخازن در سه سد موردمطالعه 100 درصد بود. بالابودن شاخص ppu 95 نشان از برخورداری مدل از یک مبنای فیزیکی و نظری قوی است. برای سایر پارامترها، مقادیر  ppu95 کم بود که این ناشی از پایین بودن عدم قطعیت پارامتر است.