عوامل موثر بر رفتار جستجوی کمک در زنان در معرض خشونت همسر در ایران

خشونت خانگی علیه زنان، از جدی ترین مشکلات اجتماعی است. این مطالعه با هدف تعیین پیش بینی کننده های رفتار جستجوی کمک در زنان در معرض خشونت همسر انجام شد.

مطالعه حاضر یک مطالعه توصیفی-تحلیلی بود که در سال1401 در بین زنان مراجعه کننده به مراکز خدمات جامع سلامت استان لرستان انجام شد. 525 نفر به روش نمونه گیری چند مرحلهای شامل روش های طبقه ای، خوشه ای و تصادفی ساده، وارد مطالعه شدند. ابزار گردآوری داده ها شامل پرسشنامه های خشونت همسر و جستجوی کمک بود. آنالیز داده ها با استفاده از آزمون کای دو و نرم افزار استاتا 14 انجام شد.

بالاترین فراوانی در بعد خشونت جسمی و روانی به ترتیب مربوط به سیلی زدن 69/9 درصد و تحقیر کردن 84/38 درصد و در بعد خشونت جنسی، رابطه جنسی بدون رضایت 24/76 درصد بود. بیشترین فراوانی منبع جستجوی کمک در افراد مورد مطالعه به ترتیب خانواده فرد (70/48درصد)، مراقب سلامت 56 درصد و خانواده همسر 53/90 درصد بود. رفتار جستجوی کمک در مورد خشونت جسمی (p=0.20) و روانی (p=0.007) در گروه های با درآمد بیشتر، بالاتر بود. در زنانی که همسر آنها دارای تحصیلات دانشگاهی بودند در مورد خشونت جسمی (p=0.015) و روانی (p=0.011) نسبت به سایر افراد، رفتار جستجوی کمک بیشتر بود. رفتار جستجوی کمک در مورد خشونت جسمی (p<0.001)، و جنسی (p=0.004) در افرادی که در شهرهای بروجرد و خرم آباد زندگی می کردند نسبت به سایر شهرستان ها بیشتر بود.

عوامل متعدد مرتبط با رفتار کمک جویی شامل سطح تحصیلات همسر، زنانی که خشونت فیزیکی را تجربه می کنند، محل سکونت و وضعیت ثروت خانوار بود. سیاست ها و مداخلات باید برای رسیدگی به این عوامل برای بهبود نتایج سلامت زنان و جلوگیری از خشونت همسر تنظیم شود. با توجه به اینکه رفتار رسمی کمک جویی در ایران محدود است، سیاست های دولتی باید بر پیشگیری از خشونت همسر از طرق مختلف مانند افزایش تقاضا برای دسترسی زنان به خدمات رسمی (خدمات بهداشتی، حقوقی و اجتماعی) در صورت تجربه خشونت همسر متمرکز شود.