تحلیل همدیدی نقش جت جنب حاره ای در ترسالی های جنوب غرب ایران

هدف از انجام این پژوهش تعیین بهترین موقعیت استقرار و الگوی کشیدگی جت جنب حاره ای برای ایجاد ترسالی در جنوب غرب ایران و همچنین انتخاب پرتکرارترین الگوی همدیدی در این منطقه است. بدین منظور داده های بارش روزانه ی ایستگاه های جنوب غرب ایران (خوزستان، چهارمحال و بختیاری و کهگیلویه و بویراحمد) طی دوره ی آماری در سه سیکل خورشیدی (1997-1986)، (2008-1997) و (2019-2008) از سازمان هواشناسی کشور دریافت شد. داده های مولفه ی مداری و نصف النهاری باد، ارتفاع ژیوپتانسیل در سطوح 250 و 300 هکتوپاسکال، slp، نم ویژه و امگا از از مرکز ملی اقیانوس شناسی و محیط شناسی ایالات متحده آمریکا (NCEP/NCAR) با قدرت تفکیک مکانی 5/2 × 5/2 درجه ی جغرافیایی دریافت شد. سپس با استفاده از تحلیل عاملی و بررسی های چشمی، پرتکرارترین الگوها برای هر سه سیکل خورشیدی مشخص شدند. بررسی نقشه های تراز زیرین، مرزی و میانی وردسپهر نشان داد که در ترسالی های شدید جنوب غرب ایران، استقرار پرفشار عربستان بر روی دریای عرب و عمان و فراررفت رطوبت این دریاها به دامنه ی شرقی کم فشار سودان و شکل گیری ناوه ی عمیق در غرب ایران از اروپا تا جنوب سودان و فرارفت سرد جنب قطبی بر دامنه ی غربی کم فشار سودان، مناسب ترین الگو برای بارش های سنگین و تداوم چند روزه ی آن در جنوب غرب ایران می باشد. همچنین نتایج نشان داد که بهترین موقعیت استقرار جت جنب حاره برای تقویت سامانه های بارشی، محدوده ای بین مصر تا سواحل غربی خلیج فارس در جنوب عراق است در صورتی که هسته ی جت در شمال غرب عربستان قرار بگیرد. و منبع اصلی رطوبت سامانه ها در تمام نمونه های بارشی دریاهای عرب، عمان و مدیترانه است.