ارزیابی آسیب پذیری زیستگاه سمندر لرستانی به منظور ارتقاء حفاظت از آن

تخریب زیستگاه از مهم ترین عوامل تهدیدکننده دوزیستان است. در این راستا، با توجه به اهمیت ملی و بین المللی گونه سمندر لرستانی و قرار گرفتن در وضعیت آسیب پذیر طبق آخرین رتبه بندی، بررسی میزان آسیب پذیری زیستگاه آن بسیار ضروری است؛ بنابراین پژوهش حاضر با هدف بررسی آسیب پذیری زیستگاه سمندر لرستانی در مرز استان های لرستان و خوزستان در راستای افزایش سطح حفاظت از این گونه اندمیک صورت گرفته است. برای دستیابی به این هدف، داده های مختلف توپوگرافیکی، هیدروژئومورفولوژیکی، زمین شناسی، اقلیمی، پوشش سطحی و انسانی از طریق روش های کتابخانه ای، تصویری و میدانی جمع آوری و با استفاده از ابزارهای مختلف به ویژه نرم افزار Arc GIS و مدل FAHP مورد تجزیه وتحلیل قرار گرفته است. نتایج حاصل از کارهای میدانی، شناسایی پنج ایستگاه جدید حضور سمندر لرستانی در منطقه مطالعاتی بود. نتایج حاصل از مدل سازی شدت آسیب پذیری زیستگاه سمندر لرستانی نشان داد که از میان 21 شاخص، شاخص های فاصله از چشمه و آبشار، فاصله از آبراهه، فاصله از جاده و کاربری اراضی به ترتیب با وزن نرمال شده 0/117، 0/113، 0/107 و 0/102 بیش ترین سطح اهمیت را در تعیین شدت آسیب پذیری نهایی کسب کردند. هم چنین نتایج نشان داد از 48 ایستگاه سمندر لرستانی در محدوده مورد مطالعه، 23/5 درصد دارای شدت آسیب پذیری خیلی زیاد، 33/3 درصد زیاد، 29/2 درصد متوسط، 16/7 درصد کم و 8/3 درصد نیز دارای شدت آسیب پذیری خیلی کم هستند؛ بنابراین، ضروری است مناطقی که دارای بیش ترین تراکم حضور سمندر لرستانی هستند تحت حفاظت قرار گرفته و با نظارت و ردیابی دوره ای برنامه ریزی لازم جهت حفاظت و جلوگیری از نابودی این گونه صورت گیرد.