ارزیابی ویژگی های روان سنجی پرسشنامه فرهنگ سلامت، ایمنی و محیط زیست (HSE) مبتنی بر راهنمای OGP در صنایع فرایندی

فرهنگ سلامت، ایمنی و محیط زیست (HSE) جزئی از فرهنگ کلی سازمان است که نوعی ابزار مدیریتی در کاهش حوادث وکنترل رفتارهای ناایمن در سازمان محسوب می شود. هدف از این مطالعه ارائه یک ابزار روا و پایا در حیطه فرهنگ HSE در صنایع فرآیندی بود.

پژوهش حاضر یک مطالعه ابزارسازی است که به منظور تعیین روایی و پایایی پرسشنامه فرهنگ HSE در بین کارکنان پالایشگاه گاز شهید هاشمی نژاد انجام شد. بعد از مطالعه متون مختلف، جست وجو در سایت های گوناگون و استفاده از راهنمای انجمن جهانی تولیدکنندگان نفت و گاز(OGP) به منظور طراحی سوالات مرتبط، روایی محتوای کمی و کیفی توسط 10 متخصص، روایی صوری (قابلیت درک)، قابلیت تکرارپذیری و سازگاری درونی توسط 30 نفر از کارکنان و روایی سازه توسط 410 نفر از کارکنان صورت پذیرفت.

تحلیل عاملی تائیدی نسخه نهایی پرسشنامه شامل 34 سوال در 6 بعد تعهد قابل مشاهده مدیریت HSE، صلاحیت و آگاهی از موقعیت، ارتباطات، آموزش رویه کاری و عوامل انسانی، مدیریت حوادث و ارزیابی و ممیزی HSE را تائید کرد. میانگین نمره تاثیر، نسبت روایی محتوایی و شاخص روایی محتوایی به ترتیب 81/3، 82/0و 92/0 بود. (94/0= α و 975/0=ICC)  که در بازه مورد قبول بود.

متخصصان ایمنی و بهداشت شغلی ایران می توانند از این ابزار روا و پایا برای ارزیابی فرهنگ HSE کارکنان به خصوص در صنایع فرآیندی استفاده کنند و یافته ها را به عنوان رهنمودهایی برای مداخلات موثر  بهداشت، ایمنی و محیط زیست به کار گیرند.