بررسی تغییرات تراز آب زیرزمینی و برآورد حجم آب قابل شرب آبخوان دشت کازرون با استفاده از تحلیل های آماری، هدایت الکتریکی و GIS

افزایش جمعیت به همراه افزایش برداشت آب از منابع آب زیرزمینی و کاهش بارندگی، کاهش حجم آبخوان ها در اکثر نقاط ایران را درپی داشته است. آبخوان آبرفتی کازرون با مساحت 082/695 کیلومترمربع یکی از آبخوان های مهم استان فارس می باشد که بخش عمده ای از آب مورد نیاز شرب، کشاورزی و صنعت محدوده و همچنین آب شرب مورد نیاز بخش های مجاور را تامین می کند. بنابراین تعیین حجم آب قابل شرب آبخوان در این محدوده اهمیت بسزایی دارد. جهت بررسی تغییرات بارش و تاثیر آن بر روی منابع آب زیرزمینی از روش SPI استفاده گردید. در این مطالعه تغییرات تراز آب زیرزمینی در دوره سال های 99-1379 با روش های آماری و زمین آماری مورد بررسی قرار گرفت. پارامترهای آماری نوسان سطح آب زیرزمینی به همراه نقشه خطوط هم تراز سطح آب زیرزمینی و خطوط هم مقدار هدایت الکتریکی آبخوان ترسیم گردید. نتایج نشان داد میزان بیشینه افت آب زیرزمینی در منطقه 63/40 متر در بخش شمالی آن می باشد. بررسی HCA نوسانات سطح آب زیرزمینی در بازه زمانی 99-1379 نشان داد که نوسانات سطح آب زیرزمینی چاه های مشاهده ای منطقه در 6 شاخه اصلی قرار می گیرند. بر این اساس، چاه های مشاهده ای شماره 10 (خوشه 2) و 42 (خوشه 1) دارای بیشترین فاصله بین خوشه ای با سایر چاه های مشاهده ای بوده و هر کدام در یک خوشه جداگانه قرار می گیرند که بر اساس خطوط هم تراز و جهت جریان آب زیرزمینی هر دو چاه مشاهده ای در محل ورودی آب زیرزمینی به آبخوان قرار دارند. در امتداد سه خط در منطقه مقطع عرضی جهت تعیین عمق و نوع سنگ کف ترسیم گردید. نقشه خطوط هم عمق سنگ کف با استفاده از اطلاعات سنگ کف در 145 نقطه منطقه ترسیم گردید. آبرفت های دشت بر اساس بافت بدنه آبخوان به 5 زیرگروه A1، A2، B1، B2 و B3 تقسیم بندی گردید. جهت تدقیق پارامترهای هیدرودینامیکی آبخوان در 5 نقطه از محدوده آزمون پمپاژ انجام شد و مقادیر وزنی آبدهی ویژه آبخوان با استفاده از GIS محاسبه گردید. خطوط هم هدایت الکتریکی آبخوان در سال 1399 بر اساس استاندارد آب شرب موسسه استاندارد ایران و براساس استاندارد آب شرب 2014 اروپا ترسیم گردید. درنهایت حجم آب آبخوان بر اساس اطلاعات عمق سنگ کف، خطوط هم تراز آب، خطوط هم هدایت الکتریکی آبخوان، مرز آبخوان و آبدهی ویژه در GIS به میزان 2/326 میلیون مترمکعب محاسبه گردید که از این مقدار 55/91 میلیون مترمکعب آن دارای آب شرب با هدایت الکتریکی کمتر از 1000 میکروموس بر سانتی متر و 1/249 میلیون مترمکعب آن دارای آب شرب با  هدایت الکتریکی کمتر از 2500 میکروموس بر سانتی متر می باشد.