تحلیل کارایی فنی مراکز مراقبت های اولیه (مراکز بهداشت شهری وروستایی کشور):یک مرور نظام مند و متا آنالیز

در طول دهه اخیر، اکثر کشورهای جهان با افزایش هزینه های بخش بهداشت و درمان روبه رو شده اند. استفاده موثر از منابع موجود از طریق به کارگیری الگوهای تخصیص منابع و افزایش کارآیی مدیریت بخش سلامت بسیار مهم و ضروری است. براساس گستردگی مراکز بهداشتی و درمانی و تعداد خدماتی که این مراکز ارائه می دهند، بخش قابل ملاحظه ای از منابع نظام سلامت جامعه به این مراکز اختصاص می یابد. تعیین و پایش مستمر کارایی این مراکز می تواند نقش به سزایی در بهبود کارایی منابع سلامت و جلوگیری از هدر رفتن منابع کشور داشته باشد. بنابراین مطالعه حاضر با هدف مقایسه کارایی مراکز بهداشت کشور،  برای اولین بار به صورت مروری نظام مند انجام شده است تا به عنوان منبعی برای بازخورد به مدیران مربوطه در این زمینه باشد.

روش شناسی: 

در این پژوهش مروری منظم در پایگاه های اطلاعاتی با استفاده از کلیدواژه های مناسب جستجو شد. تعداد   1035مقاله یافت و مقالات بازیابی شده، بررسی گردید. مقالات مرتبط با محاسبه کارایی مراکز بهداشت مورد بررسی قرار گرفت. که در نهایت 8 مقاله شرایط ورود به مطالعه را داشته و تحلیل شدند. 

روش تحلیل پوششی داده ها برای ارزیابی کارایی مراکز بهداشت کشور استفاده شده است. کارایی این مراکز در دهه 90 نسبت به سال های اواخر دهه 70 و دهه 80 افزایش مثبتی داشته است. در میان مراکز بهداشتی شهری و روستایی و پایگاه های بهداشتی مراکز روستایی قزوین، مرکز شهری اصفهان و پایگا ه های غرب تهران بالاترین میزان کارایی فنی را داشته اند و کارایی آن ها بالای 80% گزارش شده است.

ضروری است سیاست گزاران و مدیران بهداشت و درمان ضمن شناسایی دلایل کارایی پایین مراکز بهداشتی، راهکارهایی برای ارتقای کارایی این مراکز و توزیع مناسب منابع اتخاذ نمایند. هم چنین ارزیابی عملکرد برای پایش کارایی نظام سلامت ایران فراهم گردد.