نقش و جایگاه بهورزان و مراقبین سلامت در پیشگیری و کنترل همه گیری کووید-19 در ایران

از ابتدای رخداد پاندمی کووید-19 در بهمن ماه 1398 در ایران، نظام بهداشتی و درمانی ایران در راستای رسالت خود اقدام به برنامه ریزی با تمرکز بر موضوع پیشگیری و کنترل پاندمی نمود. در این راستا گام ها و برنامه های مختلف بسیج ملی مبارزه با کووید- 19 با هدف ایجاد پوشش خدمات برای آحاد افراد جامعه و مخصوصا افراد بیمار و در معرض خطر و ارتقای دانش، درک و مهارت مردم در خصوص بحران کووید-19 شکل گرفت. با توجه به نقش و اهمیت فعالیت های نیروهای انسانی بهورز و مراقب سلامت، این مطالعه با هدف بررسی نقش و جایگاه آن ها در پیشگیری و کنترل پاندمی کووید-19 انجام شد.

مطالعه حاضر یک پژوهش توصیفی- مقطعی است. با استفاده از روش سرشماری تعداد 30,034 نفر نیروی بهورز و 22,573 نفر نیروی مراقب سلامت شاغل در دانشگاه های علوم پزشکی مورد مطالعه قرار گرفتند. داده های مورد نیاز از طریق سامانه های پرونده الکترونیک سلامت و پورتال مرکز مدیریت شبکه وزارت بهداشت، درمان و آموزش پزشکی استخراج گردید و با استفاده از روش های آمار توصیفی و تحلیلی مورد تجزیه و تحلیل قرار گرفت.

در طول اجرای پنج گام بسیج ملی مقابله با کووید-19، در گام اول، 78 میلیون نفر، در اجرای گام دوم بیش از 42 میلیون نفر و در طی گام سوم بیش از 59 میلیون نفر غربالگری شدند. همچنین تا پایان گام چهارم بسیج ملی 4,278,899 فرد در معرض تماس نزدیک رهگیری شدند. با اجرای گام پنجم (تا تاریخ 1400/06/13 براساس گزارش سامانه سلامت): 28,073,777 دوز واکسن توسط این نیروها تزریق شده است.

باتوجه به امکانات و قابلیت های شبکه های بهداشتی و درمانی به منظور ارائه خدمات پیش گیری، تشخیصی و درمانی بصورت سطح بندی شده، فعالیت مرکز مدیریت شبکه و کلیه واحدهای تابعه از ابتدای بروز این پاندمی در اجرای برنامه بسیج ملی قابل ملاحظه می باشد. کاستی های موجود در زمینه تعداد نیروی انسانی، منابع مالی و برنامه ریزی آموزشی باید مورد ملاحظه قرار گیرد.