بررسی ناقلین لیشمانیوز جلدی در منطقه بستک در استان هرمزگان سال 1382

در سالهای اخیر تعداد موارد گزارش شده از بیماری لیشمانیوز جلدی در شهر بستک در استان هرمزگان سیر صعودی داشته و به نظر می رسد که منطقه فوق یکی دیگر از کانونهای بومی این بیماری باشد. آگاهی از وضعیت اکولوژیک پشه خاکی ها نقش اساسی در کنترل بیماری لیشمانیوز دارد. لذا این مطالعه با هدف بررسی ناقلین لیشمانیوز جلدی در منطقه بستک در سال 1382 انجام گرفت.
در این پژوهش پشه خاکی ها هر دو هفته یکبار بوسیله تله چسبان های نصب شده در اماکن انسانی و لانه جوندگان جمع آوری و تعیین هویت شدند. جهت تعیین میزان آلودگی پشه خاکی ها اقدام به تشریح پشه خاکی های ماده خونخورده و باردار گردید. فلبوتوم های صید شده روی لام محتوی یک قطره سرم فیزیولوژی 9 در هزار تشریح شدند و در صورت مشاهده آلودگی، نمونه مورد نظر با استفاده از متانول فیکس و با گیمسای 10% رنگ آمیزی می شد.
در مجموع 729 عدد پشه خاکی که 4 گونه از جنس فلبوتوموس و 6 گونه از جنس سرژانتومیا بودند، شناسایی شدند. از میان گونه های یافت شده، سرژانتومیا ایرانیکا برای اولین بار از استان هرمزگان گزارش می شود. فلبوتوموس الکساندری گونه غالب در اماکن داخلی و خارجی (لانه جوندگان) بود. بطوری که به ترتیب 8/61% و 63% از کل پشه خاکی های صید شده از این منطقه را تشکیل می داد. برای تعیین ناقلین بیماری، 51 عدد پشه خاکی خون خورده و باردار تشریح شدند که همگی فاقد فرم پروماستیگوت انگل لیشمانیا بودند.
با توجه به نتایج بدست آمده فلبوتوموس پاپاتاسی می تواند ناقل لیشمانیوز جلدی در شهر بستک باشد با این وجود انجام مطالعات بیشتری توصیه می گردد.