فرآیندهای هوازندگی و تاثیر آنها در نواحی شهری و روستایی مطالعه موردی؛ مناطق کوهستانی آذربایجان

در مناطق کوهستانی، سنگ های دامنه ها همیشه در اثر فعالیت های دینامیکی فرآیندهای هوازدگی، به صورت ناپیوسته درآمده، سپس تحت تاثیر نیروی ثقل و همکاری فرآیندهای جا به جایی مواد بر روی دامنه ها در اشکال مختلف به پای کوه ها منتقل می شوند. در اثر فعالیت این فرآیندها، به مناطق مسکونی (شهر و روستا) مستقر در مناطق پایکوهی، آسیب های جدی وارد می شود. به طوری که گاهی اوقات این نوع فعالیت ها سبب از بین رفتن بخشی از شهر یا کل آبادی ها می گردد. این مطالعه، بر اساس بازدیدهای میدانی، بررسی عکس های هوایی، روش های تجربی و کمی و با استفاده از نرم افزارهای Autocad map2000، Arc/view، با طبقه بندی مناطق مختلف هوازده آذربایجان (از نظر شدت هوازدگی) بر اساس متغیرهای اقلیمی و ترسیم نقشه آن، ضمن بررسی مکانیسم فرآیندهای هوازدگی (به ویژه تخریب مکانیکی)، نقش مورفوژنتیکی آنها را در بی ثباتی نواحی شهری و روستایی مناطق کوهستانی آذربایجان مورد بررسی قرار می دهد. نتایج به دست آمده، نشان می دهد که در ناپایداری دامنه ها و وقوع حرکات توده ای مواد در دامنه های ارتفاعات آذربایجان، هوازدگی مکانیکی سهم عمده ای دارد و به شکل های مختلف مانند: ریزش ها (سنگ ریزش و ریزش های واریزه ای)، سنگ لغزش و جریان های واریزه ای نواحی شهری و روستایی را تهدید می کند. بنابراین، در پروژه های مربوط به مکان یابی شهرها و شهرک های جدید، دهکده های جهانگردی، احداث شبکه های ارتباطاتی تاسیسات صنعتی و غیره به خطرات ناشی از فرآیندهای هوازدگی باید توجه ویژه ای مبذول گردد.