شیوع هپاتیت C در معتادان مواد مخدر تزریقی

حدود 3% از مردم جهان با ویروس هپاتیت C تماس داشته اند (1) و طی 10 سال گذشته شیوع هپاتیت C در ایران افزایش یافته است. (2)، شیوع هپاتیت C در زندانیان بیشتر از افراد غیر زندانی و در معتادان تزریقی بیشتر از معتادان غیر تزریقی می باشد. (4-7)، بی بندوباری جنسی و اعتیاد تزریقی به علت استفاده مکرر از سوزن مشترک خطر انتقال HCV را بالا می برد.
خطر عفونت با ویروس هپاتیت C رابطه مستقیم با طول زمان اعتیاد تزریقی دارد. (9)، هدف از این مطالعه تعیین شیوع هپاتیت C در زندانیان معتاد تزریقی و مقایسه با غیر زندانیان است.
این مطالعه مقطعی در فاصله مرداد 1380 تا بهمن 1381 بر روی معتادان مواد مخدر تزریقی (تزریق منظم حداقل برای مدت یک سال) داوطلب ساکن در دو زندان و سه مرکز ترک اعتیاد سرپایی در تهران انجام شد. پس از کسب رضایت، پرسشنامه برای هر یک از افراد تکمیل و 5 سی سی خون گرفته و در لوله فالکون ریخته شد. نمونه ها به آزمایشگاه منتقل و در دمای 8-2 درجه سانتی گراد ظرف مدت 5-2 ساعت نگهداری، سپس سرم آن جدا و در دمای منهای 70 درجه سانتی گراد نگهداری شد. آنتی بادی ضد ویروس هپاتیت(C (HCV Ab به روش ELISA1 نسل سوم (DIA، PRO، Italy) با حساسیت و ویژگی بالای 98% توسط یک تکنسین کنترل شد. برای آنالیز یافته ها از آزمون تصحیح فیشر، کای – دو و تجزیه و تحلیل چند متغیری استفاده شد.
467 نفر به این مطالعه وارد شدند که 346 نفر زندانی (74.1%) و 425 نفر مرد (91%) بودند. در مجموع 66% موارد آزموده شده HCV Ab مثبت بودند (287 مرد (67.5%)، 21 زن (50%)، P<0.02). HCV سرم مثبت در بین زندانیان (78.3% به 30.6%، P=0.001) و معتادان مواد مخدر تزریقی با دوره طولانی بیشتر بود (76.9% در افراد با سابقه تزریق بیش از 17 سال در مقایسه با افراد با سابقه تزریق کمتر از 9 سال: p=0.002) تجزیه و تحلیل متغیرهای گوناگون ارتباط بین HCV سرم مثبت با زندانی بودن (CI: 5.60-15.51 و OR=9.32) و طول دوره اعتیاد تزریقی به ازای هر سال (95% CI: 1.08-1.24 و OR=1.6) و استفاده از سرنگ مشترک (95% CI: 1.27-3.17 و OR=2.00) و جنس مرد (95% CI: 2.02-8.67 و OR=4.18) را نشان داد.
HCV در میان معتادان مواد مخدر تزریقی زندانی شایعتر است. زندانی بودن یک عامل خطر مستقل است. بازگشت معتادان مواد مخدر تزریقی آلوده به جامعه می تواند یکی از منابع مهم HCV باشد. به کارگیری تدابیر موثر (آموزش گروه های پرخطر، توزیع سرنگ های استریل، تشخیص درمان معتادان مواد مخدر تزریقی آلوده) به منظور کاهش ریسک این معضل بهداشت عمومی از ضرورتهای مورد نیاز است.