بررسی کیفی عملکرد دبیرستان در ایجاد و پرورش مهارتهای اجتماعی دانش آموزان

پژوهش حاضر عملکرد دوره متوسطه را در ایجاد و پرورش مهارتهای اجتماعی دانش آموزان با روش کیفی مورد بررسی قرار داده است. ابتدا چک لیستی مشتمل بر 369 مهارت اجتماعی در 9 گروه اصلی تهیه و روایی محتوایی آن توسط متخصصین تایید گردید. سپس چهار نفر از کارشناسان پس از گذراندن دوره آموزشی و آشنایی با مهارتهای اجتماعی و روش تحقیق کیفی، به مدت سه هفته به اجرای آزمایشی طرح پرداخته و در این مدت کاملا با مدرسه و کادر آن آشنا شدند. سپس به مشاهده رفتارهای چهار گروه شامل دبیران کلیه دروس و کلیه پایه ها، مشاوران، دبیران پرورشی و کادر دفتری (شامل مدیر، معاونین آموزشی و پرورشی) مشغول شدند. مشاهده و ثبت فراوانی مهارتهای اجتماعی به صورت کمی و کیفی انجام گرفت. علاوه بر آن، شیوه تدریس دبیران، وجود یا عدم وجود فعالیتهای گروهی در کلاس و مدرسه و چگونگی اجرای آن نیز به مدت چهار ماه مشاهده و ثبت گردید. در این مدت در مجموع، 72207 مهارت مشاهده و ثبت گردید. درصد فراوانی مهارتهای اجتماعی مشاهده شده به ترتیب عبارت بودند از: مهارتهای ارتباطی 55.46، جرئت ورزی 22.61، مسئولیت پذیری 6.57، خودگردانی 4.07، مقابله ای 3.62، پر کردن اوقات فراغت 2.58، درک ارزشهای اجتماعی 1.84 و آشنایی با قوانین اجتماعی 0.44 درصد. نتیجه بدست آمده بیانگر آن است که اگر مدرسه بخواهد عملکرد واقعی و موثری در انتقال کلیه مهارتهای ضروری اجتماعی به دانش آموزان داشته باشد، باید فرصتهای عمدی، برنامه های مدون و طرحهای قابل اجرا در این زمینه داشته باشد و وضعیت موجود پاسخگوی تامین همه نیازهای اجتماعی دانش آموزان نیست.