شناسایی الگوی درمان سرپایی گاستروآنتریت حاد در کودکان و مقایسه آن با توصیه های سازمان بهداشت جهانی

سالانه 1.5 میلیون کودک بر اثر گاستروآنتریت حاد و کم آبی ناشی از آن جان خود را از دست می دهند. طبق توصیه های سازمان بهداشت جهانی، درمان منطقی آن جبران کم آبی می باشد که ساده و کم خرج است و باعث کاهش چشمگیر در مرگ و میر می شود. هدف این تحقیق شناسایی وضعیت کنونی درمان سرپایی اسهال حاد کودکان و مقایسه آن با پروتکل سازمان بهداشت جهانی می باشد.

تحقیق از نوع مقطعی بود. در سالهای 83-1382 کودکانی که به 2 بیمارستان دانشگاهی در شمال تهران مراجعه کرده بودند و در طی 2 هفته قبل از مراجعه برای درمان اسهال حاد بطور سرپایی نسخه دریافت کرده بودند، بصورت تصادفی انتخاب شده و از همراه آنها شرح حال گرفته شد. نسخه های تجویزی از لحاظ تعداد و نوع دارو، پزشک تجویز کننده و مکان مراجعه بیمار مورد تجزیه و تحلیل قرار گرفت.

273 نمونه بررسی شد. متوسط داروی تجویز شده در هر نسخه ± 2.3 4.1 قلم بود. در بیش از 76% موارد حداقل یک آنتی بیوتیک و در 61% موارد آنتی امیتیک تجویز شده بود. 51% نسخه ها دارای داروی تزریقی و 60% نمونه ها فاقد پودر ORS بودند. از نظر تعداد دارو، متخصصین اطفال و پزشکان عمومی اختلاف معنی دار نداشتند. 75.7% نسخه های متخصصین و 78.5% نسخه های پزشکان عمومی دارای حداقل یک نوع آنتی بیوتیک بود (P=0.58) در مطبهای خصوصی تعداد متوسط داروی تجویز شده در هر نسخه 3.6 قلم، در درمانگاه عمومی 3.2 و در بیمارستانها 3.1 بود (P=0.03).

در بیش از 70% نسخ، نحوه درمان گاستروآنتریت حاد کودکان اصولی نبوده و برخلاف توصیه های سازمان بهداشت جهانی می باشد. تحقیقات بیشتر و برنامه های آموزشی کارآمد در این راستا مورد نیاز می باشد.