کاربرد روش های شناسایی تورش انتشار برای فراتحلیل در ارزیابی تاثیر داروی آلبندازول در درمان مبتلایان به آسکاریس و تریکوسفال

فراتحلیل عبارت است از ادغام یافته های مجموعه بزرگی از مطالعات تکی منتشر شده و تحلیل آماری کلی آنها. از مشکلاتی که موجب مخدوش شدن اعتبار نتایج فرا تحلیل می شود و عدم دسترسی محقق به تمام مطالعاتی است که در فاصله زمانی خاص در موضوع مورد بررسی انجام شده اند. دور ماندن نتایج برخی مطالعات، به دلایل متعدد، از نظر محقق تورش انتشار نامیده می شود. تحقیق حاضر به منظور انجام فراتحلیل تاثیر داروی آلبندازول در درمان مبتلایان به آسکاریس و تریکوسفال و بررسی مقایسه ای روش های مختلف تشخیص تورش انتشار در این فراتحلیل انجام گرفت.

اطلاعات مربوط به 25 مقاله کارآزمایی بالینی شامل دو گروه درمانی که در آنها تاثیر داروی آلبندازول تک دوز 400 میلی گرم در درمان افراد بالای 2 سال مبتلا به انگل های آسکاریس و تریکوسفال مقایسه شده بود و در فاصله زمانی سال های 1982 تا 2000 در مجلات نمایه سازی شده بین المللی به چاپ رسیده بودند و در ضمن متغیر پاسخ دو حالتی داشتند از طریق جستجوی اینترنتی، بانک های اطلاعاتی و مجلات معتبر بین المللی جمع آوری گردید. برای هر یک از مطالعات، تعداد کل افراد شرکت کننده در مطالعه، تعداد مبتلایان به انگل های آسکاریس و تریکوسفال و تعداد بیماران بهبود یافته پس از مصرف داروی آلبندازول در هر یک از دو گروه استخراج و ثبت شد. لگاریتم نسبت شانس و واریانس آن برای هر مطالعه محاسبه و با انجام فراتحلیل برای کل مطالعات به دست آمد. برای تشخیص تورش انتشار، نمودار فونل، روش همبستگی رتبه ای بگ، دو روش رگرسیونی ایگر و دو روش رگرسیونی بر اساس نمودار فونل بکار گرفته شدند. از نرم افزار SAS برای تحلیل داده ها استفاده شد.

فراتحلیل نشان داد که برآورد نسبت شانس برابر 10.3 با فاصله اطمینان 95% و (12.65 و 8.35) و لگاریتم آن 2.33 می باشد. تمام روش های آماری به کار گرفته شده حاکی از معنی دار نبودن تورش انتشار در فراتحلیل بودند و نتایج آنها با هم سازگار بودند.

با توجه به این که ممکن است چنین سازگاری همواره برقرار نباشد توصیه می شود برای قضاوت نهایی، با مقایسه نتایج روش های مختلف و با توجه به ساختار داده ها، مطمئن ترین حالت که توان بیشتری داشته باشد، انتخاب شود.