روش جدید خالص سازی و سرولوژی جدایه های پوتی ویروس از قیاق و نیشکر در ایران

تاکنون چندین پوتی ویروس از گیاهان تیره غلات در نقاط مختلف ایران گزارش شده اند. مطالعات مقدماتی نشان داده است که این جدایه ها با گروه بندی هایی که در سایر نقاط دنیا برای پوتی ویروس های غلات ارایه شده است همخوانی کامل ندارند. مطالعه حاضر به منظور تفکیک و گروه بندی پوتی ویروس های غلات در ایران با استفاده از آزمون های سرولوژیکی انجام شده است. در این تحقیق جدایه های مولد موزاییک قیاق در شیراز (JG-Shi)، کرج (JG-Krj)، اصفهان (JG-Sar)، آمل (JG-Aml)، رامسر (JG-Ram)، آستانه (JG-Ast)، صفادشت (JG-Saf) و ماهان (JG-Map) و نیشکر خوزستان (SC-Q86, SC-L66) و ساری (SC-Sar) مورد مطالعه قرار گرفتند. این جدایه ها با استفاده از مایه زنی مکانیکی به سورگوم منتقل و پس از خالص سازی بیولوژیک تکثیر شدند. این جدایه ها به روش “minipurrification” تغییر یافته و به ترتیب زیر خالص سازی شدند. چهل گرم بافت آلوده با استفاده از 7.5 حجم بافرسیترات آمونیوم 0.1 مولار (pH=6.5) حاوی 2-ME %0.25, PVP%1 و NaDIECA %0.01 همگن سازی شد. افشره حاصله با افزودن 8% تریتون X-100 زلال سازی شد. پیکره های ویروسی با استفاده از سانتریفوژ کردن در سرعت بالا بر روی بالشکی از سوکروز 30% رسوب داده شدند. آموده های ویروسی با استفاده از ستون شیب چگالی سزیوم سولفات 10-50% خالص تر شدند. لایه ویروسی به دست آمده از ستون شیب چگالی جهت تهیه پادتن های چند همسانه ای به خرگوش تزریق شد. پادتن های بدست آمده در آزمون های نشت دو طرفه در آگار و ELISA به منظور تعیین ارتباط سرولوژیکی این جدایه ها مورد استفاده قرار گرفتند.
پوتی ویروس های مولد موزاییک قیاق در شیراز، کرج، اصفهان و ساری و نیز جدایه های نیشکر SC-Q86 و SC-L66 به طور موفقیت آمیز با استفاده از روش “minipurrification” تغییر یافته خالص سازی شدند. عملکرد خالص سازی 50-10 میلی گرم ویروس در هر 100 گرم بافت آلوده بود. SDS-PAGE در ژل آکریل آمید 12% نشان دهنده یک باند قوی در موفقیت 41-35 کیلو دالتون در جدایه های مختلف بود. وسترن بلات با استفاده از پادتن اختصاصی پروتئین پوششی نشان داد که این باند پروتئین پوششی ویروس می باشد.
آزمون های سرولوژیکی نشان داد که پوتی ویروس های مولد موزاییک غلات در ایران حداقل به سه گروه تقسیم می شوند: (1) ویروس موزاییک ایرانی قیاق (IJMV)، شامل جدایه های JG-Ram, JG-Aml, JG-Sar, JG-Krj, JG-Shi و JG-Ast. این گروه از نظر سرولوژیکی با MDMV, SrMV, SCMV و JGMV متفاوت است؛ (2) ویروس موزاییک نیشکر (SCMV) شامل جدایه SC-Q86؛ (3) ویروس موزاییک کوتولگی ذرت(MDMV)، شامل جدایه های SC-Sar, SC-L66 و SC-Isf. جدایه JG-Saf از نظر سرولوژیکی به IJMV و MDMV مرتبط بود در حالی که جدایه SC-Sar با SCMV و MDMV ارتباط داشت. آزمون های سرولوژیکی نتوانستند مشخص کنند که آیا این جدایه ها ویروس های جدیدی هستند و یا اینکه نوعی آلودگی مخلوط به دو ویروس مجزا در این گیاهان وجود داشته است.