کنترل بیولوژیک عامل بیماری پوسیدگی معمولی ریشه گندم توسط باکتری های آنتاگونیست ناحیه ریز و سفر

به منظور کنترل بیولوژیک بیماری پوسیدگی معمولی ریشه گندم، ناشی از Bipolaris sorokiniana اثر آنتاگونیستی 280 جدایه باکتری از ناحیه ریزوسفر گندم جمع آوری شده از مناطق مختلف استان مرکزی، روی دو جدایه B.sorokiniana براساس ناحیه بازدارندگی از رشد روی محیط کشت PDA مورد ارزیابی قرار گرفت. سی درصد جدایه ها دارای خاصیت آنتاگونیستی بودند که در نهایت هفت جدایه با ناحیه بازدارندگی مختلف، برای آزمون های بعدی انتخاب شدند. با توجه به آزمون های بیوشیمیایی، فیزیولوژیکی و مورفولوژیکی ویژگی های سویه های G1 و GH2 با Bacillus subtilis سویه های SH4 و KH7 با B.pumillus، سویه D6 با B.cereus، سویه H3 با Bacillus sp. و سویه A5 باbv.III Pseudomonas fluorescens مطابقت داشت. در بررسی های آزمایشگاهی تمامی سویه ها با تولید مواد فرار و ترکیبات مایع خارج سلولی توانستند از رشد میسلیوم دو جدایه B.sorokiniana جلوگیری کنند. سویه P.fluorescens A5 نیز با تولید سیدروفور از جوانه زنی اسپورهای Gerotrichum candidum جلوگیری نمود. در بررسی های گلخانه ای از دو روش پوشش بذر و محلول پاشی سوسپانسیون باکتری در خاک استفاده شد. در آزمون تیمار بذر سویه هایGh2 B.subtilis وA5 P.fluorescens و در آزمون تیمار خاک سویه های B.subtilis GH2 و B.pumillus KH7 بیشترین تاثیر را در کاهش شدت بیماری، افزایش ارتفاع، وزن خشک اندام هوایی و ریشه در حضور قارچ عامل بیماری نشان دادند. همین سویه ها باعث تحریک رشد گیاه، افزایش ارتفاع، وزن خشک اندام هوایی و ریشه در گیاهچه های مایه زنی نشده با جدایه های قارچ عامل بیماری شدند.