مطالعه مروری وضعیت مصرف مواد در دانشجویان کشور

پژوهش های متعددی در کشور طی سال های اخیر در مورد وضعیت مصرف مواد در دانشجویان انجام شده است. لیکن این مطالعات به صورت پراکنده در دانشگاه های مختلف انجام شده، دسترسی به آنها محدود بوده و در مورد آنها یک جمع بندی علمی صورت نگرفته است. این مطالعه جهت جمع آوری و تجزیه و تحلیل اطلاعات مربوط به شیوع مصرف مواد و الگوهای آن در دانشجویان کشور انجام شده است.
به این منظور تلاش شد نتایج منتشر شده تحقیقات و گزارش هایی که حاوی اطلاعاتی در این مورد بود به طور سیستماتیک از دانشگاه ها و سازمان های مختلف، جمع آوری و مورد بررسی قرار گیرند. اسناد مرور شده شامل مقالات منتشر شده در مجلات علمی داخلی و خارجی، پایان نامه ها، مقالات ارایه شده در کنگره ها و گزارشات سازمانی بوده است. نتایج سه شاخص «مصرف در طول عمر»، «مصرف در حال حاضر» و «مصرف روزانه» به تفکیک در مورد مواد اپیوییدی، الکل، حشیش، کوکایین، مواد توهم زا (هالوسینوژن ها) و آمفتامین از این مطالعات استخراج و ارایه گردید. نتایج این مطالعه مروری حاکی از آن است که تقریبا تمام این مطالعات (n=16) مربوط به سال های بعد از 1376 است. بسیاری از مطالعات دارای اشکالات متدولوژیک بودند که استفاده از آنها را دچار مشکل می کرد. با این وجود می توان نتیجه گیری کرد که الکل و پس از آن مصرف تریاک و سپس حشیش شایع ترین مواد غیر قانونی مورد استفاده می باشند. تعداد دانشجویانی که به مصرف یکی از مواد غیر قانونی وابسته هستند بیش از 50 هزار نفر و تعداد کسانی که در طول یک ماه حداقل یک بار یکی از مواد اپیوئیدی را مصرف می کنند حدود 150 هزار نفر در کشور تخمین زده می شود.
پیش بینی روشی صحیح برای پایش وضعیت مصرف مواد در دانشجویان، همچنین اجرای برنامه های روز آمد و مستمر پیشگیرانه و وجود امکان ارایه خدمات جدی مشاوره و درمان ضرورت دارد.