دیدگاه زنان نابارور در مورد اهداء گامت: یک مطالعه موردی در تهران

به طور متوسط حدود 15-10% از زوجین در ایران مبتلا به مشکل ناباروری می باشند. در دو دهه اخیر موفقیت های قابل توجهی در زمینه فن آوری های نوین کمک باروری حاصل شده است و زوجین نابارور نیز با محدودیت قانونی برای استفاده از این فن آوری ها روبرو نمی باشد. با این حال، همه زوجین نابارور از روش های جدید استفاده نمی کنند و تصمیم گیری در مورد آن متاثر از درک آنها و نیز انتظارات و نگرش جامعه نسبت به استفاده از این فن آوری ها است. از اینرو، ارایه شناخت عمیق تری از درک و نگرش زوجین نابارور می تواند جنبه های اجتماعی فرهنگی تصمیم گیری زوجین نابارور در استفاده از این فن آوری های مدرن را روشن سازد.
هدف از مطالعه حاضر بررسی دیدگاه زنان نابارور در تهران پیرامون اهدای تخمک و جنین در درمان ناباروری بود. داده های مورد نیاز برای مطالعه حاضر با استفاده از روش های کیفی و بکارگیری مصاحبه عمیق با 30 زن نابارور در تهران جمع آوری گردید. نیمی از پاسخگویان را زنانی تشکیل دادند که به مرکز درمانی ابن سینا مراجعه نموده بودند و نیمی دیگر نیز به صورت تصادفی از پنج مرکز بهداشت تابعه دانشگاه علوم پزشکی شهید بهشتی تهران انتخاب شدند. داده های مورد مطالعه طی مدت سه ماه در تابستان 1384 جمع آوری گردیدند.
نتایج این مطالعه بیانگر تفاوت دیدگاه زنان مراجعه کننده به مرکز درمانی ابن سینا با سایر پاسخگویان در مراکز بهداشتی منطقه شهید بهشتی بود. تمام پاسخگویان در مرکز درمانی ابن سینا با اهدای تخمک آشنایی داشتند و آن را یک اقدام پزشکی و روش درمانی مانند سایر روش ها می دانستند. همچنین اعتقادات مذهبی آنها بر انتخاب و پذیرش این شیوه درمان تاثیری نداشت؛ در حالیکه سایر پاسخگویان در زمینه اهدای تخمک و جنین و نظر علمای مذهبی در این مورد اطلاعات ناچیزی داشته، اکثر آنها آنرا حرام و یا خلاف شرع می دانستند. در مجموع، تمامی زنان نابارور از افشا شدن روش درمانی آنها و اینکه دیگران فرزند آنها را به عنوان فرزند بیولوژیکی نپذیرند، ترس و نگرانی داشتند.
ارایه اطلاعات صحیح در زمینه روش های درمانی، قوانین و احکام شرعی مرتبط با آن، ضمن افزایش آگاهی های عمومی، بر تغییر نگرش های کلیشه ای افراد در مورد ناباروری و تصمیم گیری زوجین نابارور به استفاده از اهدای گامت و جنین در درمان ناباروری، موثر است.