بررسی عملکرد آموزش مبارزه با کرم خوشه خوار انگور به کمک دانش بومی و دانش رسمی (مورد مطالعه: موکاران شهرستان دنا)

تلفیق یا استفاده همزمان از دانش بومی و دانش رسمی، یک استراتژی اساسی است که توسط متخصصان گوناگون برای توسعه کشورهای توسعه نیافته و در حال توسعه مورد تاکید قرار گرفته است. بخش کشاورزی و زیر بخش های آن نیز از این امر مستثنی نیستند. لذا، پژوهش حاضر با همین استراتژی انجام گرفت. موضوع مورد پژوهش، آفت کرم خوشه خوار انگور و محل انجام آن، روستاهای کوخدان و سرمور در شهرستان دنا از استان کهگیلویه و بویراحمد بوده است. موضوع و محل پژوهش با استفاده از داده های موجود، مصاحبه با کارشناسان محل و مشاهدات شخصی پژوهشگر انتخاب شدند. نمونه گیری، طبقه بندی تصادفی بوده است که، برای هر کدام از روستاها یک نمونه 30 نفری انتخاب گردید. روش پژوهش عملی بکار گرفته شد که یکی از مراحل آن، عمل برای بهبود وضعیت موجود است که برای این منظور، موکاران آموزش دیدند. برای بررسی عملکرد آموزش از طرح یک گروهی با پیش آزمون- پس آزمون استفاده شد. بررسی تلفیق دانش بومی و دانش رسمی با الگوی ارتیز انجام گرفت. یافته ها حاکی از آن است که از میان 25 موضوع مورد بررسی در دانش بومی، 16 مورد آن نیازمند آموزش بودند؛ نتایج آموزش این موارد به موکاران نشان می دهد که یادگیری آنان در 11 مورد معنی دار بوده است. بررسی یادگیری ها به تفکیک مراحل مختلف زندگی آفت نیز نشان می دهد که به جز یادگیری پیرامون مرحله شرایط مناسب برای فعالیت آفت، یادگیری در بقیه موارد بسیار معنی دار بوده است. با توجه به نتایج، توصیه می شود از پژوهش عملی برای بررسی های مختلف دانش بومی کشاورزی استفاده شود. ضمنا، الگوی مورد استفاده در این پژوهش نیز می تواند برای نیازسنجی کشاورزان و تعیین محتوای آموزش های ترویجی از طریق تلفیق دانش بومی و دانش رسمی مناسب باشد.