ارزیابی سنی و فصلی عیار منیزیم سرم خون گوساله های شیری نر و ماده در ارومیه

عیار منیزیم سرم خون در 200 راس گوساله هولشتاین شیری یک تا 4 ماهه (103 راس نر، 97 راس ماده) در فصول مختلف سال 1380 جهت: 1- تعیین و مقایسه عیار سرمی منیزیم در گوساله های نر و ماده، 2- تعیین تغییرات سنی و فصلی غلظت منیزیم سرم گوساله، 3- تاثیر سن، جنس و فصل در غلظت سرمی منیزیم گوساله و 4- تعیین هیپومنیزمی تحت بالینی در گوساله ارزیابی گردید. تعداد گوساله های ماده و نر به ترتیب در تابستان24 و 24، در پائیز 23 و 18 در زمستان 22 و 29 و در بهار 28 و 32 راس بودند. تعداد گوساله های ماده و نر یک ماهه به ترتیب 48 و 32، دو ماهه 21 و 31، سه ماهه 12 و 27 و چهار ماهه 16 و 13 راس بودند. منیزیم سرم به وسیله ی روش کالریمتری و با استفاده از کیت منیزیم در دستگاه اسپکتروفتومتری در طول موج 500 نانومتر بر حسب میلی مول در لیتر محاسبه گردید. از نرم افزار آماری Panacea و روش های آنالیز منحنی نرمال، واریانس یکطرفه و دو طرفه برای تجزیه و تحلیل اطلاعات استفاده گردید. میانگین غلظت منیزیم سرم گوساله های ماده (mmol/lو06/1) از نر (mmol/lو79/0) بیشتر بوده است (p<0/001). میانگین عیار منیزیم سرم گوساله ها در تابستان، بهار، پاییز و زمستان به ترتیب 82/0، 96/0، 95/0 و 93/0 میلی مول در لیتر بوده که تفاوت خاصی را نشان نداده ولی میانگین منیزیم سرم گوساله های نر در تابستان با پائیز (p<0/001) و گوساله ماده در زمستان با تابستان (p<0/001) متفاوت بوده است. میانگین غلظت منیزیم سرم گوساله های ماده یک تا چهارماهه به ترتیب 29/1، 82/0، 84/0 و 67/0 و برای نرها به ترتیب 99/0، 72/0، 78/0 و 52/0 میلی مول در لیتر بوده که حداکثر و حداقل آن در گوساله های ماده و نر بوده است. آنالیز واریانس یکطرفه نشان داد که میانگین عیار منیزیم سرم در گوساله های نر چهار ماهه با یک و دو ماهه (p<0/005) و در گوساله های ماده چهار ماهه با یک ماهه (p<0/001) متفاوت بوده است. مقایسه فصلی و سنی میانگین منیزیم سرم گوساله های نر و ماده (واریانس دو طرفه) نشانگر تاثیر فصل و سن در منیزیم سرم گوساله های نر و ماده(p<0/001) بوده است. لذا می توان نتیجه گرفت که میانگین منیزیم سرم درگوساله های ماده بیشتر از نر بوده است. فصل تاثیر خاصی در میزان منیزیم سرم گوساله ها دارد. منیزیم سرم گوساله با افزایش سن کاهش یافته و در نرها تا حد هیپومنیزمی تحت بالینی می رسند. بنابراین فصل، جنس و سن در میزان منیزیم سرم گوساله ها موثر بوده و گوساله های نر سه ماهه در زمستان و بهار مستعد ابتلا به هیپومنیزمی تحت بالینی هستند.