اسپوندیلیت سلی و سل نخاعی

سل ستون فقرات یا اسپوندیلیت سلی، یکی از شایع ترین گونه های سل اسکلتی است. عوارض سل ستون فقرات و طناب نخاعی، شامل تخریب مهره های ستون فقرات، تغییر شکل آن و پاراپلژی است. با توجه به این که، در برخی بیماران، تظاهرات بالینی بیماری سل، به صورت غیر معمول بوده و سبب تاخیر در تشخیص درست می گردد و از سویی، تشخیص و درمان بهنگام این بیماری می تواند از پیامدهای وخیم آن پیشگیری کند، مواردی از تظاهرات غیر معمول سل در سال های 1382-1377 در شهر زاهدان بررسی شده است.
این پژوهش به صورت گذشته نگر بوده و داده های مربوط به ویژگی های همه گیر شناختی، علایم بالینی، تصویر برداری، بررسی های آزمایشگاهی، آسیب شناسی و پاسخ به درمان مربوط به بیماران دارای سل ستون فقرات و سل نخاع با پرسشنامه گرد آوری گردید.
از 36 مورد درگیری سل ستون فقرات و نخاع، 29 مورد، سل ستون فقرات پنج مورد رادیکولومیلیت سلی، یک مورد توبرکولومای اینترامدولری نخاع و یک مورد سیرنگومیلی گزارش شد. بیماری در 53 درصد موارد، در مردان و در 70 درصد موارد در سنین 35 تا 55 سال مشاهده شد. تب و درد کمر در بیشتر از 80 درصد موارد دیده شد. (Purified Protein Derivative (PPD بالای 10 میلی متر و سرعت رسوب گلبولی بالاتر از 40 میلی متر در ساعت نخست، در بیشتر از 80 درصد موارد گزارش شد. در 13 بیمار، نتایج آسیب شناسی، اسمیر و کشت بافت آسپیره شده، با تشخیص سل همخوانی داشت. شایع ترین جای درگیری مهره ها، گرفتاری مهره های پشتی-کمری بود (41 درصد). هشت بیمار (22 درصد) نیاز به عمل جراحی پیدا کردند. و در 29 بیمار (80 درصد)، بهبود کامل بالینی به دست آمد. در دیگر موارد، بهبود با عوارضی همراه بود.
این بررسی نشان داد که پایه تشخیص بیماری، علایم بالینی، بررسی های تصویر برداری (رادیولوژی و سی تی اسکن)؛ آسیب شناسی و پاسخ به درمان ضد سل، است. بنابراین، در مناطق بومی، با توجه به عوارض عصبی وخیم ناشی از بیماری، حضور ذهن پزشکان درباره تظاهرات نامعمول، برای تصمیم گیری سریع در راستای تشخیص و در پایان درمان بیماری سل، لازم است.